Türk savunma sanayiinin mega projesi olan Milli Muharip Uçak’ta motor için yeni bir iş birliğine gidiliyor.
Proje planlanırken MMU’da kullanılacak motorun Amerika Birleşik Devletleri’nden tedarik edilmesi kararlaştırılmıştı.
Gelinen aşamada MMU’nun ana yüklenicisi pozisyonunda olan Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) çalışmalarını ABD’den tedarik edilecek F100 motoruna göre yapıyor.
Ancak Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir yaptığı açıklamada F110 motoruna ilaveten Rolls-Royce firması ile de bir çalışmanın olduğunu açıkladı.
Özgün projelerde ABD’den motor tedariki konusunda sıkıntılar yaşayan Türkiye’nin motor hususunda çok alternatifli bir yol haritası izlemesi ise olumlu karşılanıyor.
Rolls-Royce ile motor tedariki konusunda görüşmeler ise tüm hızıyla devam ediyor.
Konu ile ilgili CNN Türk canlı yayınında açıklamalarda bulunan Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir,
“Ayrıca, milli motor için Rolls-Royce firmasıyla bir çalışma ihtimalimiz vardı. Burada bazı endişelerimiz vardı, gerçekleştirdiğimiz toplantılar sonucunda bu endişeleri giderdik. Çalışmalar başladı.” ifadelerini kullandı.
2021 yılında da yine MMU Projesinin motor tedariki konusunda açıklamalar yapan İsmail Demir, Rolls-Royce’un Türkiye ile ortak motor geliştirebileceğini söylemişti.
İsmail Demir açıklamasında,
“Rolls-Royce’un bu uçak için hazır bir motoru yok. Onlar, Türkiye’de kurdukları bir ortaklık ile bu uçak için motor geliştirmeyi teklif ediyorlardı ama o geliştirmenin şartları arasında bizim kabul edemeyeceğimiz 5-6 tane madde vardı. Onları uzun süre boyunca müzakere ettik ve çoğunda istediğimiz yere kadar geldi mesele. Şu anda biz anlaşılabilir bir konuda olduğunu düşünüyoruz. Eğer onlar da hazırlar ise bu işi artısıyla eksisiyle bir yere getirebilecek durumdayız.” ifadelerini kullanmıştı.
Milli Muharip Uçak Projesi
Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın envanterinden 2030’lu yıllardan itibaren kademeli olarak devreden çıkartılması düşünülen F-16 uçaklarının yerini alabilecek, yurt içi imkân ve kabiliyetler ile tasarlanan ve geliştirilen bir savaş uçağının üretilmesi ve bu uçağı tasarlayıp geliştirebilecek insan gücü ve altyapının oluşturulması amacıyla başlatılan Milli Muharip Uçak (MMU) Geliştirilmesi Projesi’nde Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) ana yüklenici konumunda bulunuyor.
Projede yeni nesil bir uçakta olması gereken düşük görünürlük, dâhili silah yuvası, yüksek manevra kabiliyeti, artırılmış durumsal farkındalık ve sensör füzyonu gibi teknoloji alanlarındaki kazanılacak kabiliyetlerle Türkiye; dünyada ABD, Rusya, Çin vb. 5’inci nesil bir muharip uçağı üretebilecek altyapı ve teknolojiye sahip sınırlı sayıdaki ülkeler arasında yerini alacak.
MMU’nun, Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığının envanterinde bulunan diğer savaş uçakları, İnsansız Hava Araçları (İHA) ve Havadan İhbar ve Kontrol (HİK) gibi platformlar ve tedarik edilmesi planlanan diğer unsurlarla ortak çalışabilir şekilde görev yapması ve üretilecek uçakların 2070’lere kadar Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yer alması öngörülüyor.
MMU Geliştirilmesi Projesi Sözleşmesi, SSB ile 05 Ağustos 2016 tarihinde imzalanmış olup başta ana yüklenici TUSAŞ olmak üzere, proje kapsamında görev alan tüm paydaşlar ile birlikte çalışmalar sürdürülüyor. İmzalanan mevcut sözleşme, geliştirme ve üretim sürecinin bir parçası olan ön tasarım aşamasını kapsamaktadır. Söz konusu dönem içinde hava aracının tasarlanması, mühendislik, teknoloji, test altyapılarının ve sertifikasyon süreçlerinin geliştirilmesi, muharip uçak tasarım ve geliştirilmesine yönelik kabiliyet kazanılması amaçlanıyor. TUSAŞ ile BAE Systems (İngiltere) arasında Milli Muharip Uçak geliştirmesine yönelik ‘Ana İlkeler Sözleşmesi’ (Heads of Agreement) 28 Ocak 2017 tarihinde, anlaşma tutanağı ise 10 Mayıs 2017’de imzalanmıştır. TUSAŞ ve BAE Systems arasındaki iş birliği sözleşmesi 25 Ağustos 2017 tarihinde imzalanarak yürürlüğe girdi.
Ön tasarım aşaması sonunda ise projenin takip eden dönem ve aşamaları için kesintisiz bir geçiş öngörülüyor.
TUSAŞ, projenin ana hedefleri doğrultusunda ülkemizin muharip uçak tasarımı, üretimi, entegrasyonu, sertifikasyonu, bakım ve idamesine yönelik bilgi ve tecrübesini artırmak için tüm milli imkânlardan yararlanma yönünde azami gayret gösteriyor.
MMU’da Hv.K.K.lığı harekât isterlerini karşılayabilmek amacıyla belirlenen çift motorlu MMU konfigürasyonunda kullanılması hedeflenen özgün Motor Geliştirme Projesi yürütülüyor. Özgün Motor Geliştirme Projesi tamamlanıncaya kadar MMU’da hazır motor kullanılarak hava aracı geliştirme faaliyetleri sürdürülecek.
5’inci nesil çok rollü savaş uçağı olan MMU, hem hava-hava, hem de hava-yer muharebelerinin gereksinimleri için üstün kabiliyetler sağlıyor. Türk Havacılık Uzay Sanayii’nin, yüksek hayatta kalma kabiliyetine haiz, güçlü ve atik platformu MMU; sahip olduğu akıllı ve güçlü savaş kabiliyetleri ile tam bir savaşçı durumunda.
MMU Geliştirilmesi Projesi’nde en önemli adımlardan bir tanesi olan aerodinamik geometrinin belirlenmesi ve en iyileştirilmesi için test faaliyetleri ile en gelişmiş mühendislik araç ve yöntemleri kullanılıyor.
Milli Muharip Uçak kokpit tasarımı, 5’inci nesil savaş uçaklarının sahip olması gereken kabiliyet ve donanımlar gözetilerek pilotun iş yükünü en aza indirgemeye yönelik olarak olgunlaştırılıyor. Tasarım sürecinde pilotun içinde bulunduğu fiziksel, bilişsel ve çevresel faktörler göz önünde bulundurularak pilot durumsal farkındalığını artıracak bir kokpit ortamı geliştiriliyor.
MMU üstün hava hâkimiyetini:
- Yeni Silahlarla Arttırılmış Havadan Havaya Muharebe Menzili
- Yüksek/Süpersonik Hızda Dahili Silah Yuvalarından Hassas ve Tam Vuruş
- Yapay Zekâ ve Nöral Ağ Desteğiyle Arttırılmış Muharebe Gücü
ile sağlıyor.
Editör : SavunmaTR Haber Merkezi
