Pasifik’in Tropikal Fırtına Higos bölgesinde operasyon düzenleyen CIA ajanı Stephen Stanek, Çin için düzenlenecek operasyonun baş casuslarındandı. Operasyonda, Stanek ve ekibi zorlu bir kararla karşı karşıya kaldı. İşte CIA tarafından planlanan ve Çin’i hedef alan operasyonun detayları…
CIA, Çin’i hedef alan büyük bir operasyon hazırlığında seçtiği 4 casusu görev için hazırlamıştı. Ancak 4 casusdan bir daha haber alınamadı.
Amerikalı gazeteci Jack Murphy’nin haberi oldukça dikkat çekici. İddia o ki; CIA casuslarından Stephen Stanek, Çin’i hedef alan operasyonun baş aktörlerinden. Stanek’in bir diğer ortağı Michael Perich. Perich, Deniz Ticareti Akademisi’nden yeni mezun olmuştu. Akademide futbolcu olan Perich aynı zamanda paramiliter (yarı askeri) operasyonlarda görev alıyordu. Aynı zamanda ‘scuba dalgıçlığı’ eğitimi de almıştı. Diğer iki casus, Jamie McCornick ve Daniel Meeks, geminin içinde görevli idiler. McCornick ve Meeks, ana casus Stanek’e yardım etmek için görevlendirilmişti. Emekli bir donanma imha dalgıcı olan Stanek, aralarında en tecrübeli olanları idi. Gemi kaptanı olma lisansını yeni almıştı. Mürettebat son birkaç gününü, gizlice CIA Denizcilik Şubesi’ne (CIA Maritime Branch) ait olan gemilerin içinde Malezya’dan ayrılıp Filipinler kıyılarında geçirmişti.
Bilinen o ki, 2008 yılında, gemi, Japonya’daki bir müşteri tarafından satın alındı. Malezya’dan yola çıkan geminin asıl hedefi, Filipinler’in en büyük adası olan Luzon’un kuzeyindeki küçük bir kara parçasıydı. CIA, Çin ordusunun son zamanlar çokça tartışılan bu bölgedeki küçük adayı işgal ettiğine inanıyordu. Son yıllarda ABD, Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki askeri hareketlerini yakından izledi. Pekin, bölgesel iddialarını genişletmek için düşük gelgitte zor görülen yapay adalar inşa etti.
Çin donanma gemilerinin elektronik sinyallerini izleyeceklerdi
CIA casusları, Stanek ve Perich planı harekete geçirmeden önce, Çinli veya başka biri tarafından yakalanmaları durumunda tüplü teçhizat kullanarak dalmayı planladılar. ABD hükümetinin hiçbir faaliyetinde parmak izi olmayacaktı. Küçük bir gemide konuşlandırılan iki dalgıç, bir kaya gibi gizlenmiş ve deniz yüzeyinin hemen altına sınıflandırılmış teknoloji ile donatılmış bir cihaz yerleştirdiler. Daha sonra Çin donanma gemilerinin elektronik sinyallerini pasif olarak izleyeceklerdi. Gemilerine döndüklerinde mürettebat, cihazı geri almadan önce birkaç hafta Japonya’ya gidecekti.
Adaya cihaz yerleştirme planı
Donanma hizmet kayıtlarının yanı sıra takım arkadaşlarına göre, baş casus Stanek vatansever ve ekibin akıl hocasıydı. Görevine bağlılığı ve sıkı çalışması nedeniyle meslektaşları tarafından hayranlık duyulan bir denizciydi. Aynı zamanda baskı altındaydı. Görev sadece bir adaya cihaz yerleştirmek değildi. Bu görev, CIA Denizcilik Şubesi’nin devam eden ilgisini gösterecek bir kanıt niteliğindeydi. CIA Denizcilik Şubesi, aslında Donanma ile rekabet içerisindeydi ve bu görev, şubenin değerini kanıtlamaya yardımcı olacaktı.
CIA Denizcilik Şubesi nasıl çalışır?
Denizcilik Şubesi, CIA’nın paramiliter (yarı askeri) kısmından biridir. CIA’nın organizasyon yapısı içinde, paramiliter operasyonlar yürüten Özel Operasyonlar Grubu (Special Operations Group/SOG), dezenformasyon ve propaganda operasyonlarını yürüten Gizli Etki Grubu (Covert Influence Group/CIG) ve Özel Aktiviteler Bölümü (Special Activities Division) bulunmaktadır.
İlk operasyon kararı 2008’de alınmıştı
Casus Stanek, 28 Eylül 2008’de operasyona devam etme kararı aldı. Şu anda yörüngesinde olsalar bile fırtınanın yönünü keskin bir şekilde değiştireceğini tahmin ediyorlardı. Bu bir riskti. Ancak Higos yönünü değiştirmedi ve mürettebatı vurdu. Eski bir SAD üyesi yaptığı açıklamada, gemiyi fırtınanın tam ortasında gözden kaybolana kadar takip eden bir işaret ışığı olduğunu söyledi.
CIA operasyonu başarısızlıkla sonuçlandı
Bölgedeki ABD askeri personeli, CIA’nın başarısızlıkla sonuçlanan gizli operasyonuna sessiz kaldı ve herhangi bir kurtarma çabasına girişmedi. CIA, kayıp mürettebatın bulunması için Japon Öz Savunma Kuvvetleri (the Japanese Self-Defense Forces) ile birlikte çalıştı. Eski bir CIA görevlisi, ‘‘denizde bir can yeleğine bile rastlanılmadığını’’ söyledi.
CIA görevlileri, görevin başarısız olmasından ve mürettebatın ölümünden dönemin SAD şefi olan Bob Kandra’yı sorumlu tuttu. Eski bir CIA operasyon görevlisi, ‘‘Operasyonu yapmak için çok fazla baskı vardı. Ölmeleri gerekmiyordu. Yapmak zorunda olmadıkları bir görevi yaptılar. Pek çok CIA personeli, Pasifik’te yaşanan olaydan Bob Kandra’yı sorumlu buluyor’’ dedi.
Operasyonun üzerinden 10 yıldan fazla bir süre geçti. CIA’deki birçok kişi, o zamandan beri emekli olan Kandra’nın ölümlerden sorumlu tutulmadığını düşünüyordu. Tepkiler sonucunda SAD’den çıkarıldı. Bu arada, Güney Çin Denizi’nde yeni bir Soğuk Savaş yaşanmaya devam etti. 2016 yılında, Çin Donanması,Filipinlerin 50 mil açıklarında gemilerinden birini izlediği anlaşılan Amerikan yapımı bir insansız denizaltı aracı buldu.
Pentagon, oşinografik verileri toplamak için kullanılan sınıflandırılmamış bir sistem olduğunu iddia ederek aracı geri istedi. Çin dört günün sonunda, insansız denizaltı aracını ABD Donanmasına teslim etti.
Editör : SavunmaTR Haber Merkezi