Joe Biden’ın seçimi kazanması, Türkiye-ABD ilişkileri açısından yeni bir dönemi başlatacak gibi duruyor. Biden’ın Türkiye ile ilgili ilk gündem maddesinin ise S-400 yaptırımları olacağı öngörülüyor.
ABD Kongresi’nin 2020 aralık ayı ortasına kadar yasalaştırmayı düşündüğü 2021 Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası, Türkiye’ye Rusya’dan almış olduğu S-400 hava savunma sistemi yüzünden yaptırım uygulanmasını içeriyor.
Yasanın, 2021 Mali Yılı Savunma Bütçesinin Temsilciler Meclisi versiyonu temmuz ayında Temsilciler Meclisi Genel Kurulu’nda oylanmıştı.
ABD Senatosu Silahlı Hizmetler Komitesi, 11 Haziran’da Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası (NDAA) olarak da bilinen 2021 mali yılı savunma bütçesine ilişkin tasarıyı onaylayarak Senato Genel Kurulu’na göndermişti.
Senato Genel Kurulunun aldığı karar göre, 636.4 milyar doları Savunma Bakanlığı temel bütçesi, 25.9 milyar doları Enerji Bakanlığı uhdesinde savunma harcamaları bütçesi, 69 milyar doları Muhtemel Dış Operasyonlar Fonu ve 9.1 milyar doları NDAA kapsamı dışındaki savunma harcamaları olmak üzere 2021 mali yılında savunma harcamaları için toplam 740.3 milyar dolar ayrılıyor.
Yasanın 1292 sayılı bölümü ise Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın alan Türkiye’ye yaptırım uygulanması çağrısını içeriyor. Cumhuriyetçi ve Demokrat Kongre üyelerinin girişimiyle 2021 Savunma Yasası’na eklenen bölüm, 2017 ağustos ayında Başkan Donald Trump’ın onayıyla yürürlüğe giren Amerika’nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası’nın (CAATSA) Türkiye’ye karşı uygulanmasını kapsıyor.
CAATSA yasası
Trump’ın, Kongre’nin baskısıyla 2017’de imzaladığı yasa, esas olarak Rusya’nın ABD seçimlerine müdahale girişimi, Kırım’ı ilhak etmesi ve Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama döneminde getirilen yaptırımların güvence altına alınması amacını taşıyor.
2 Ağustos 2017’de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD’nin ulusal güvenliğine “tehdit” olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor.
Yasanın 231’inci maddesine göre Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan kişilere karşı da yaptırım getirilebiliyor. Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için veya onun adına çalışan kişilerle bilerek ‘”önemli işlem” yapan gerçek ve tüzel kişiler için de geçerli olabiliyor.
Bu kapsamda Türkiye’nin Rusya’dan S-400 sistemlerini alması, “önemli işlem” kategorisinde değerlendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.
CAATSA’nın 235. maddesi, ABD Başkanı’nın “ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği” yaptırımları 12 maddede düzenliyor:
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi
- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi
- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi
- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi
- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması
- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması
- Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması
- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması
- Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD’ye giriş yasağı
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması
- Yasanın ilgili maddesine göre başkan, bu 12 maddeden en az 5’ini seçip uygulamakla yükümlü.
Editör : SavunmaTR Haber Merkezi
