Ukrayna’ya milyar doları aşan ABD yardımının devam edip etmemesinin tartışıldığı günlerde, ABD Savunma Bakanlığı Genel Müfettişliği’nin 10 Ocak’ta yayınladığı bir rapor gündemdeki yerini aldı.
Yayınlanan rapora göre toplam 1.699 milyar ABD doları değerindeki, geliştirilmiş son kullanım izleme (EEUM) sistemine tabi olan savunma ürünlerinin 1 milyar ABD dolarlık kısmı, takip edilemedi. Ayrıca ABD Savunma Bakanlığı, Ukrayna’ya yönelik EEUM sisteminde takip edilmesi gereken savunma ürünlerinin veri tabanında doğru bir dökümünü de yapmadı.
Raporda bahsedilen bu durumun nedeni olarak, Aralık 2022’de savaşın birden patlaması gerekçe gösterildi. Bu yüzden Ukrayna içindeki EEUM personelinin hareket alanı kısıtlandı. Ayrıca Ukrayna’daki takip sisteminin olduğu yeterli sayıda lojistik üssü de yoktu. Üstelik verileri doğrulamak için iç kontrollerin eksikliği de yaşandı.
Savunma bakanlığı bu zorlukları çözene kadar, Ukrayna’ya sağlanan 1,699 milyar doların üzerindeki EEUM sisteminde belirlenmesi gereken savunma ürünlerinin tamamını hesaplamak için programın gereksinimlerini karşılayamayacak duruma düştü.
Rapora göre Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin depolama süreçleri, EEUM sisteminde belirlemeli savunma ürünlerinin genel güncellik oranını iyileştirdi. İyileştirme sonucu 10 Şubat 2023’ten 2 Haziran 2023’e kadar olan dönemde, güncel olmayan envanter bilgisi yüzde 27 azaldı. Ancak önemli personel kısıtlamaları ve sorumluluk zorlukları devam ediyor.
Haliyle ABD, yapılan yardımların amacından saptırılıp saptırılmadığını belirlemek için ayrı bir çalışma yürütmek zorunda kaldı. Savunma Bakanlığı Genel Denetleme Ofisi, şimdi Ukrayna’da personel bulunduruyor. Suç Soruşturma Servisi, Ukrayna’ya yönelik ABD güvenlik yardımı ile ilgili suç iddialarını araştırmaya devam ediyor.
Pentagon Sözcüsü Orgeneral Pat Ryder, 11 Ocak’ta düzenlediği basın toplantısında, soruşturmada elde edilen bulguların Ukrayna’ya gönderilen silahların kötüye kullanıldığı, başka yöne yönlendirildiği veya çalındığı anlamına gelmediğini söyledi. Ryder: “ABD tarafından sağlanan gelişmiş konvansiyonel silahların Ukrayna’dan yasa dışı şekilde yönlendirildiğine dair inandırıcı hiçbir kanıt yok” dedi.
Rusya’nın Ukrayna üzerinden silah satıldığına dair haberlerle ilgili açıklama yapan Ryder: ‘’Rusya’nın dezenformasyon yaymaya devam ettiğine dair bazı örnekler görüyoruz. Ancak gerçek şu ki; Ukraynalıların bu yeteneklerini savaş alanında kullandıklarını da gözlemliyoruz. Rusya’nın Ukrayna’nın egemenliğine ciddi bir tehdit oluşturmaya devam etmesi gibi bariz nedenlerden dolayı, bunları etkili bir şekilde kullandıklarını görüyoruz’’ dedi.
Genel müfettişin raporunda silahların çalındığını veya başka yöne yönlendirildiğini gösterdiği söylenmedi.
Söz konusu raporun sonucu ne olursa olsun, ABD’nin Ukrayna’ya yaptığı yardımın devam etmesine karşı çıkan Cumhuriyetçi milletvekillerinin muhalefetini artıracağı tahmin ediliyor.
Ukrayna’ya milyar doları aşan ABD yardımının devam edip etmemesinin tartışıldığı günlerde, ABD Savunma Bakanlığı Genel Müfettişliği’nin 10 Ocak’ta yayınladığı bir rapor gündemdeki yerini aldı.
Yayınlanan rapora göre toplam 1.699 milyar ABD doları değerindeki, geliştirilmiş son kullanım izleme (EEUM) sistemine tabi olan savunma ürünlerinin 1 milyar ABD dolarlık kısmı, takip edilemedi. Ayrıca ABD Savunma Bakanlığı, Ukrayna’ya yönelik EEUM sisteminde takip edilmesi gereken savunma ürünlerinin veri tabanında doğru bir dökümünü de yapmadı.
Raporda bahsedilen bu durumun nedeni olarak, Aralık 2022’de savaşın birden patlaması gerekçe gösterildi. Bu yüzden Ukrayna içindeki EEUM personelinin hareket alanı kısıtlandı. Ayrıca Ukrayna’daki takip sisteminin olduğu yeterli sayıda lojistik üssü de yoktu. Üstelik verileri doğrulamak için iç kontrollerin eksikliği de yaşandı.
Savunma bakanlığı bu zorlukları çözene kadar, Ukrayna’ya sağlanan 1,699 milyar doların üzerindeki EEUM sisteminde belirlenmesi gereken savunma ürünlerinin tamamını hesaplamak için programın gereksinimlerini karşılayamayacak duruma düştü.
Rapora göre Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin depolama süreçleri, EEUM sisteminde belirlemeli savunma ürünlerinin genel güncellik oranını iyileştirdi. İyileştirme sonucu 10 Şubat 2023’ten 2 Haziran 2023’e kadar olan dönemde, güncel olmayan envanter bilgisi yüzde 27 azaldı. Ancak önemli personel kısıtlamaları ve sorumluluk zorlukları devam ediyor.
Haliyle ABD, yapılan yardımların amacından saptırılıp saptırılmadığını belirlemek için ayrı bir çalışma yürütmek zorunda kaldı. Savunma Bakanlığı Genel Denetleme Ofisi, şimdi Ukrayna’da personel bulunduruyor. Suç Soruşturma Servisi, Ukrayna’ya yönelik ABD güvenlik yardımı ile ilgili suç iddialarını araştırmaya devam ediyor.
Pentagon Sözcüsü Orgeneral Pat Ryder, 11 Ocak’ta düzenlediği basın toplantısında, soruşturmada elde edilen bulguların Ukrayna’ya gönderilen silahların kötüye kullanıldığı, başka yöne yönlendirildiği veya çalındığı anlamına gelmediğini söyledi. Ryder: “ABD tarafından sağlanan gelişmiş konvansiyonel silahların Ukrayna’dan yasa dışı şekilde yönlendirildiğine dair inandırıcı hiçbir kanıt yok” dedi.
Rusya’nın Ukrayna üzerinden silah satıldığına dair haberlerle ilgili açıklama yapan Ryder: ‘’Rusya’nın dezenformasyon yaymaya devam ettiğine dair bazı örnekler görüyoruz. Ancak gerçek şu ki; Ukraynalıların bu yeteneklerini savaş alanında kullandıklarını da gözlemliyoruz. Rusya’nın Ukrayna’nın egemenliğine ciddi bir tehdit oluşturmaya devam etmesi gibi bariz nedenlerden dolayı, bunları etkili bir şekilde kullandıklarını görüyoruz’’ dedi.
Genel müfettişin raporunda silahların çalındığını veya başka yöne yönlendirildiğini gösterdiği söylenmedi.
Söz konusu raporun sonucu ne olursa olsun, ABD’nin Ukrayna’ya yaptığı yardımın devam etmesine karşı çıkan Cumhuriyetçi milletvekillerinin muhalefetini artıracağı tahmin ediliyor.
