Avrupa Birliği’nden Ukrayna’ya 5 milyar avro ilave kaynak!
Avrupa Konseyi Ukrayna’ya askeri destek sağlamak amacıyla 5 milyar avro değerinde ilave bir fonun oluşturulmasına karar verdi.
Konsey tarafından 18 Mart 2024 tarihinde yapılan açıklamada, Avrupa Konseyi’nin Avrupa Barış Fonu içerisinde 5 milyar avro değerinde özel bir Ukrayna Yardım Fonu oluşturulmasına karar verildiği ve bu fonun Avrupa Birliği’nin Ukrayna’ya hem öldürücü hem de öldürücü olmayan askeri teçhizat ve eğitim sağlayarak Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin gelişen ihtiyaçlarını daha fazla desteklemesine olanak tanıyacağı duyuruldu.
Açıklamada, Ukrayna Yardım Fonu’nun Ukrayna’ya daha fazla ve daha iyi operasyonel destek sağlamak, Avrupa Birliği üye devletlerinin ikili çabalarını tamamlamak ve Avrupa ile Norveç savunma endüstrilerinden daha fazla ortak satın alımlara odaklanarak Avrupa Birliği’nin katma değerini en üst düzeye çıkarmaya çalışacağı ifade edildi.
Bu karara ek olarak Konsey ayrıca Avrupa Barış Fonu’nun yönetim kurallarını daha sürdürülebilir hale getirmek ve yeni uluslararası koşullara uyarlamak amacıyla iyileştirmeler yapmaya karar verdi. İyileştirilmiş yeni yönetim kurallarının Avrupa Savunma Ajansı’ndan (EDA) yararlanarak gerekli savunma ekipmanının Avrupa ve Norveç savunma sanayisinden ortak satın alınmasını da içerecek şekilde, iyi işleyen satın alma yapılarının oluşturulmasını sağlayacağı belirtildi.
Bu kararın ardından Avrupa Barış Fonu’nun 2021-2027 dönemi için belirlenmiş toplam bütçesinin 17 milyar avroyu aşacağı dile getirildi. 22 Mart 2021 tarihinde Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell öncülüğünde kurulan Avrupa Barış Fonu çatışmaları önleme, barışı inşa etme, koruma ve uluslararası güvenlik ile istikrarı güçlendirme yeteneğini geliştirmeyi amaçlıyor.
Fon Avrupa Birliği askeri misyonlarının yurt dışında konuşlandırılmasını finanse etmek amacıyla da kullanılıyor. Avrupa Barış Fonu ayrıca ortak ülkeler ile bölgesel ve uluslararası kuruluşlara fayda sağlayan yardım tedbirleri sağlanmasında kullanılıyor. Bu tedbirler askeri ve savunmayla ilgili ekipmanlar tedariki, altyapı inşası ve teknik destek sağlanmasını içeriyor.
Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Avrupa Konseyi’nin Ukrayna Yardım Fonu oluşturulmasına dair kararının ardından yaptığı açıklamada:
“Avrupa Birliği taahhütlerini yerine getiriyor. Ukrayna Yardım Fonu sözlerimizi eyleme dönüştürüyor. Fonla, ne pahasına olursa olsun ve ihtiyacımız olduğu sürece Ukrayna’nın kendisini Rusya’nın saldırganlık savaşına karşı savunmasına destek olmaya devam edeceğiz.” ifadelerini kullandı.
Avrupa Birliği’nin dış politikalarından sorumlu olan Josep Borrell 19 Mart günü yaptığı açıklamada, Avrupa Birliği’nin Avrupa Barış Fonu aracılığıyla Ukrayna’ya silah satın almak için Avrupa’da dondurulan Rus varlıklarından elde edilen gelirlerin %90’ını kullanmasını, kalan yüzde 10’un Ukrayna savunma sanayiinin kapasitesini artırmak için kullanılmak üzere Avrupa Birliği bütçesine aktarılmasını önereceğini duyurdu.
Borell açıklamasında söz konusu teklifin dondurulan Rus varlıklarının kendisinin kullanılmasını değil bu varlıklardan elde edilen gelirlerin kullanılmasını kapsadığını ve bu yolla Ukrayna’ya yılda yaklaşık 3 milyar avro kaynak sağlanabileceğini söyledi. Önerinin 20 Mart Çarşamba günü Avrupa Konseyi’ne sunulacağını ifade eden Josep Borrell, tüm üye devletlerin öneri üzerinde anlaşması gerektiğini dile getirdi.
Dondurulmuş Rus varlıklarından milyarlarca avro kar
Üst düzey bir Avrupa Birliği yetkilisi yaptığı açıklamada, Moskova’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından Avrupa Birliği’nde bulunan ve dondurulan Rus varlıklarının, küresel faiz oranlarının gelişimine bağlı olarak 2027 yılına kadar 15 milyar ila 20 milyar avro arasında toplam kar getirebileceğini söyledi.
Yetkiliye göre, Şubat 2022’de savaşın başlangıcından geçtiğimiz 2023 yılının şubat ayına kadar Rus varlıklarından elde edilen kâr 5,2 milyar avroyu buldu.
Batı tarafından el konulan ve 300 milyar avroyu bulan Rus varlıklarının yaklaşık yüzde 65’ine denk gelen 195 milyar avroluk kısmının Avrupa’da yer aldığı ve Belçika merkezi menkul kıymet saklama kuruluşu Euroclear’da bulunduğu belirtiliyor.
Ukrayna Başbakanı Denis Şmıhal yaklaşık 2 hafta önce Batılı devletlerden, Ukrayna ile müttefik ülkelerdeki seçimlerin Ukrayna’ya verilen desteği etkilememesi için, yaptırımlar sonucunda dondurulan yaklaşık 300 milyar avroluk Rus varlığını Kiev’e transfer etmelerini istemişti.
Avrupa Birliği yetkilileri, 2022 ile 2024 yılları arasında Ukrayna Silahlı Kuvvetlerini desteklemek için Avrupa Barış Fonu kapsamında 11,1 milyar avro kaynağın aktarıldığı, Norveç’in de bu çabaya yaklaşık 36 milyon avro kaynak sağlayarak destek verdiğini ve Avrupa Barış Fonu kapsamında sağlanan desteğin kişisel koruyucu teçhizat, ilk yardım çantaları, yakıt, mühimmat ve füzeler gibi öldürücü ve öldürücü olmayan askeri teçhizat ve malzemelerin tedarikini finanse edilmesinde kullanıldığını ifade etti.
