İsrail’in yaklaşık 7 aydır saldırdığı Gazze’de binlerce insan hayatını kaybederken, Hamas ile meskûn mahal çatışmaları devam ediyor. Çatışmaların başlangıcından bu yana yüzlerce tank ve zırhlı aracı savaş dışı kalan İsrail, kayıpları engellemek için yeni yollara başvuruyor.
İsrail Silahlı Kuvvetleri’nin hızla güncelliğini kaybeden zırhlı araçlarının yerini alması için, İsrail Milli Savunma Bakanlığı Tank ve Zırhlı Araç Müdürlüğü tarafından Eitan zırhlı muharebe araçları geliştirildi. Yaklaşık 1 yıl evvel ilk görüntüleri ortaya çıkan bu araçlar, son günlerde İsrail basınında adından sıkça söz ettiriyor.
İlk üretimlerinde İsrail Askeri Endüstrisi tarafından geliştirilen ve İsrail ordusu tarafından tercih edilen ‘’Hetz Dorban’’ yani Demir Yumruk adlı aktif koruma sistemi olmayan araçların, bugüne kadar ön plana çıkmadığı biliniyordu. Ancak İsrailli haber kaynaklarına göre Eitan ZMA’ları, Hamas’ın 7 Ekim saldırısı sırasında İsrailli bir asker tarafından acil durum sebebiyle kullanılmasının ardından, İsrail ordusu tarafından Gazze’nin Şifa bölgesindeki baskını sırasında kullanıldı.
Meskûn mahal çatışmalarının yoğun yaşandığı Eşkol bölgesindeki asker de kısa bir süre önce Eitan ZMA’ların cephe hattına sevk edilmesini talep etti. Ancak kara kuvvetleri, teknik ve lojistik nedenlerden dolayı bu talebi ilk başta geri çevirdi. Daha sonra ise bölgesel operasyonların niteliği göz önüne alınarak, askerlerin araçlara yabancı olmasına rağmen kullanılması yönünde kısmen karar verildi. Eitan ZMA’ların yüksek seyir hızları sayesinde, savaş alanına giriş ve savaş alanından çıkış esnasında tanksavar atışlarından kaçınabildikleri iddia ediliyor.
İsrailli kaynaklara göre Eitan ZMA araçları çatışma ortamında bile 100 kilometrelik bir seyahat hızına ulaştı. Bu da Eitan araçlarını İsrail ordusu tarafından kullanılan NMR, Akhzarit veya M113 ZMA’lardan 3 kat daha hızlı anlamına geliyor.
Yine bir iddiaya göre Eitan araçları, İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ndeki Refah bölgesine yapacağı operasyonda ön plana çıkacak. Araçların İsrail ordusuna daha fazla sayıda teslim edilmesi için İsrail Tel Hashomer’deki Tank fabrikalarında üretim oranının iki katına çıkarıldığı belirtiliyor. Gelecek yıl ise İsrail’in önemli birliklerinden olan Nahal Tugayı, yaklaşık 110 adet Eitan ZMA ile donatılacak. Daha sonra üretilecek araçlar özel kuvvetlere dağıtılacak.
İsrail Savunma Bakanlığı’ndan bir yetkili: “Eitan’ın içinde hiçbir savaşçı yaralanmadı. Çünkü o, çeşitli tehditlerle nasıl başa çıkacağını bilen çok hızlı bir araçtır. Çatışmalar sırasında en çok tekerleklerin delinmesinden korktuk. Bu yüzden onlara, basar tonaj olsa bile yola devam etmelerini sağlayacak çift katman ekledik’’ dedi.
İsrail’in Eitan ZMA’larına geniş yükselme açılarına sahip yeni bir de 30 milimetrelik top taşıyacak bir silah kulesi takılacak. Böylece binaların üstlerinden ateş açılmasına karşı kendini koruyabilmesi hedefleniyor. Çatışmaların seyrine göre Gil veya Matador tipi hassas tanksavar füzelerini ateşleyecek bir platform da tasarlanıyor. Eitan ZMA’ların belirli bileşenleri ABD’de üretilecek.
Bununla birlikte İsrail ordusu Tank ve Zırhlı Araç Müdürlüğü, aktif koruma sistemi bulunmayan tanklara ‘’Rüzgar Ceketi’’ olarak anılan tanksavar savunma sistemi entegre etti. İsrailli haber kaynaklarına göre Gazze’deki çatışmalar sırasında, esasında Trophy adı verilen zırhlı araç aktif koruma sistemi ile donatılmış araçlar 24 saat görev yapıyor.
Trophy Sistemi Nedir?
Trophy, tanksavar tehditlerine karşı tank ve zırhlı araçları koruyan, mürettebata düşmanın konumunu belirleme imkânı sunan bir sistemdir. Bu sistem sayesinde özellikle meskûn mahal çatışmalarında askerlerin hayatta kalma yeteneğinin arttığı biliniyor.
Trophy sistemi için ilk imzalar 2007 yılında İsrail Savunma Kuvvetleri ve Rafael adlı savunma şirketi arasında imzalandı. Sistemin ağırlıklı olarak yüksek hızlı hesaplama teknolojilerine dayandığı iddia ediliyor. Araca doğru gelen merminin tespiti, yaklaşma açısı, çarpma süresi gibi parametreler otomatik olarak hesaplanıyor. Ancak sistemin uygulanması, her bir tank ve zırhlı aracın maliyetine yüzde 30 oranında ek maliyeti beraberinde getiriyor.
İsrailli kaynaklara göre Gazze’deki çatışmalarda Trophy sisteminin entegre edildiği 45 araç isabet aldı. Hasar gören araçlar arasında 38’i yeniden tamir edilmeye ihtiyaç duydu ancak yok edilemedi. Bunun yanı sıra 50’den fazla araç koruma sistemi önleme konusunda başarılı oldu.
Gazze’deki tanksavar faktörü
Hamas, İsrail ile çatışmalar sırasında İsrail’in tank ve zırhlı araçlarına karşı genellikle yakın mesafeden etkili olan PG-7VR tipi tanksavar roketi kullanıyor.
PG-7VR tanksavar roketi, 1988 yılında Sovyetler Birliği silah şirketi Bazalt tarafından RPG-7 temel alınarak tasarlandı. RPG-7’den farklı olarak iki patlayıcı bölümü vardır. Öndeki roketin ucundaki küçük öncü patlayıcı, ana patlayıcıdan önce reaktif zırhı vurup patlatır. Ardından ana patlayıcı aracın asıl zırhına isabet eder. Hamas, bu roketin ‘Yasin’ adını verdiği bir muadilini üretiyor.