Türk savunma sanayiinin gelişiminde başat aktörlerden Selçuk Bayraktar!
Türkiye’nin ilk milli insansız hava araçlarının (S/İHA) ve aynı zamanda ilk milli insansız savaş uçağı olan Bayraktar KIZILELMA’nın arkasındaki ana mimarlarından olan Selçuk Bayraktar, Baykar Teknoloji’de Yönetim Kurulu Başkanı ve Teknoloji Lideri olarak görev yapmaktayken, ayrıca T3 Vakfı, Kültür ve Medeniyet Vakfı ve CANSAĞLIĞI Vakfı’nın mütevelli heyet başkanlıklarını üstlenmektedir.
Selçuk Bayraktar eğitimine İstanbul Sarıyer İlköğretim İlkokulu’nda başlamış, 1997 yılında ise Robert Kolej’den mezun olmuştur. 1997-2002 yılları arasında İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği bölümünde lisans eğitimini tamamlamıştır. Üniversite eğitimi sırasında University of Pennsylvania’nın (UPenn) GRASP laboratuvarından staj teklifi alan ve kabul edilen Bayraktar, 2002-2004 yılları arasında, aldığı bursla UPenn Elektrik Mühendisliği Bölümünde yüksek lisans eğitimine devam etmiştir. Araştırmaları kapsamında dünyada ilk kez İHA’ların formasyon uçuşu deneyleri, hava-yer robot takımlarının koordinasyonu, uçuş kontrol ve güdüm sistemleri konularında bilimsel yayınlara konu olan çalışmalar gerçekleştirmiştir.
Selçuk Bayraktar, yüksek lisans eğitimini tamamladıktan sonra, gösterdiği üstün başarılar neticesinde Massachusetts Institute of Technology (MIT) tarafından yüksek lisans-doktora programı için burslu teklif almıştır. MIT’deki akademik faaliyetleri sırasında, İnsansız Helikopter Sistemleri için agresif manevra yetenekleri kazandıracak otomatik uçuş kontrol algoritmaları üzerine yoğunlaşan Bayraktar’ın bu çalışmaları, 2006 yılında kendisine MIT’nin Havacılık ve Uzay Mühendisliği bölümünden ikinci bir yüksek lisans diploması kazandırmıştır.
Selçuk Bayraktar, MIT sonrasında eğitimine Georgia Institute of Technology’de (Georgia Tech) doktora düzeyinde devam ederken, 2003 yılında Baykar bünyesinde başlayan milli ve özgün İHA teknolojileri geliştirme faaliyetlerine katkı sağlamak amacıyla doktora çalışmalarını dondurmuş ve 2007 yılında Türkiye’ye dönerek bu projelere odaklanmıştır.
Baykar bünyesinde milli ve özgün olarak geliştirilen İHA sistemlerinin aviyonik sistem mimarisi, uçuş kontrol, seyrüsefer algoritmalarının geliştirilmesi, sistem kinematiği ve dinamikleri, elektronik donanım ve gömülü yazılım geliştirme vb. konularda çalışmalarını sürdürmektedir.
Yürütmüş olduğu çalışmaların başında Türkiye’nin ilk yerli ve milli İHA’sı olan Bayraktar MİNİ İHA ile 2014’te TSK envanterine giren, Mart 2024 verileri itibariyle dünyada 33 ülkeye ihraç edilen ve 800 bin başarılı uçuş saatini geride bırakarak sınıfında dünyanın en iyisi olarak gösterilen Bayraktar TB2 S/İHA sistemi de bulunmaktadır. Selçuk Bayraktar ve ekibi Türkiye’nin ilk Taarruzi İHA sistemi olan 6 ton kalkış ağırlığına sahip Bayraktar AKINCI TİHA’yı da geliştirerek 2021’de TSK’ya teslim etmiştir. Bayraktar AKINCI TİHA, Mart 2024 itibariyle 9 ülkeye ihraç edilmiştir.
Savunma sanayinin ötesinde, Türkiye’nin milli ve özgün teknoloji geliştirme çabalarına da öncülük etmekte olan Bayraktar, Türkiye’nin ilk uçan araba prototipi olan CEZERİ’nin geliştirilmesi sürecinde de ekibine liderlik yapmaktadır. Ayrıca, kısa pistli gemilere iniş ve kalkış yapabilen Bayraktar TB3 SİHA ve Türkiye’nin ilk insansız savaş uçağı projesi Bayraktar KIZILELMA MİUS (Muharip İnsansız Uçak Sistemi) üzerinde çalışmalar yürütmektedir. Kamuoyuna duyurulan planlar dahilinde ilk uçuşu 2023 yılı içerisinde beklenen KIZILELMA projesi, beklentilerin de ötesine geçerek ilk uçuşunu 14 Aralık 2022 tarihinde başarıyla gerçekleştirmiştir.
Bayraktar’ın liderliğinde yürütülen çalışmalar, dünya havacılık tarihinde ilk defa gerçekleşen formasyon uçuşlarına da ev sahipliği yapmıştır. AKINCI Taarruzi İHA ile KIZILELMA İnsansız Savaş Uçağı, dünya havacılık tarihinde ilk kez gerçekleştirilen yakın kol uçuşlarını birçok kez başarıyla tamamlamıştır. Bu başarılar, Selçuk Bayraktar’ın önderliğindeki ekiplerin ileri teknoloji alanında dünya çapında tanınmasına katkıda bulunmuştur.
Selçuk Bayraktar aynı zamanda Fergani adında bir teknoloji girişimi aracılığıyla uzay çalışmalarına da öncülük etmektedir. Fergani Uzay Teknolojileri çatısı altında başlatılan bu girişim, alçak yörünge takım uyduları ve yörünge transfer araçları geliştirme projelerine liderlik etmektedir. Bu projeler, yörüngedeki operasyonel ihtiyaçları karşılamak amacıyla tasarlanmıştır ve Bayraktar’ın liderlik ettiği ekip, bu teknolojilerin geliştirilmesi ve uygulanması konusunda kritik rol oynamaktadır.
Selçuk Bayraktar’ın aldığı bazı uluslararası nişanlar
Baykar tarafından milli ve özgün olarak geliştirilen Bayraktar TB2 SİHA’ların Karabağ’ın Ermenistan işgalinden kurtulmasına sunduğu katkı nedeniyle Azerbaycan Cumhuriyeti Karabağ Nişanı’na layık görülmüştür. Bayraktar’a Karabağ Nişanı 1 Nisan 2021’de Bakü’de düzenlenen törenle Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından takdim edilmiştir. İlham Aliyev yayınladığı kararda nişanı, “Tek millet iki devlet prensibi doğrultusunda Azerbaycan ve Türkiye arasındaki kardeşlik ilişkilerinin güçlendirilmesine, işbirliğinin geliştirilmesine, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünün ve egemenliğinin sağlanmasına yaptığı katkılar” nedeniyle verdiğini açıklamıştır.
Bayraktar, 2022’de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky tarafından Ukrayna Devlet Liyakat Nişanı’na layık görülmüştür. Söz konusu nişan, 2 Ekim 2022’de Türkiye’ye gelen Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andri Yermak tarafından takdim edilmiştir.
4 Nisan 2023’te Azerbaycan Savunma Bakanı Zakir Hasanov tarafından Askeri İş Birliği Madalyası ile taltif edilen Bayraktar, 2 Ekim 2023’te Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı kararıyla ülkeye katkı sağlanan isimlere tevcih edilen Azerbaycan Vatandaşlara Hizmet ve Sosyal İnovasyonlar Devlet Ajansı (ASAN Hizmet) Madalyası ile de ödüllendirilmiştir.
18 Ekim 2023’te Afrika ülkesi Mali’ye yaptığı katkı ve hizmetlerden dolayı Cumhurbaşkanı Assimi Goita tarafından ülkenin en yüksek nişanı olan Mali Ulusal Nişanı ile taltif edilmiştir.
Savunma sanayii dışında Selçuk Bayraktar
Selçuk Bayraktar savunma sanayii ve havacılık alanlarının yanı sıra birtakım alanlarda da icraatlerine devam etmektedir.
Bayraktar, Aralık 2019’da dünyayı etkisi altına alan COVID-19 salgınına karşın Türkiye’de başlatılan mücadeleye liderlik etmiş ve yerli yoğun bakım ventilatörü geliştirme faaliyetlerini yürütmüştür. Bu çalışmalar sonucunda, BIOSYS, BAYKAR, ASELSAN ve ARÇELİK tarafından üretilen yerli solunum cihazı Türkiye tarafından dünyanın birçok ülkesine ihraç ve hibe edilmiştir.
Sağlık alanındaki çalışmalarına kurucusu olduğu Canan Bayraktar Toplum Sağlığı Vakfı’nda (CANSAĞLIĞI Vakfı) devam etmektedir. Mütevelli Heyeti Başkanlığı’nı yaptığı CANSAĞLIĞI Vakfı bünyesinde psikoloji, psikiyatri, genetik, immünoloji, onkoloji ve nadir hastalıklar alanlarında çalışan bilim insanlarının araştırma projelerini desteklemek ve birey ile toplum sağlığını güçlendirmek için çalışmalar yürütmektedir.
Selçuk Bayraktar, kurucusu olduğu Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı’nda (T3 Vakfı) yetenekli gençlerin ve her yaş grubundan insanın teknoloji geliştirilmesi süreçlerine katılmalarını sağlamak için çalışmaktadır.
T3 Vakfı bünyesinde stratejik önemi yüksek, küresel rekabet koşulları gereğince milli ve özgün olarak üretilmesi öncelikli olan ürün, sistem ve bileşenlere yönelik girişim, araştırma-geliştirme (Ar-Ge) ile projeleri gerçekleştirmek ve desteklemek için çalışmalar yürütmektedir. Bayraktar, ülkemizin Milli Teknoloji Hamlesi vizyonunu gerçekleştirmek için vakfın bilimsel çalışmalarına Mütevelli Heyeti Başkanı olarak liderlik etmektedir.
Milli Teknoloji Hamlesi için çok kritik olduğunu düşündüğü havacılık ve uzay tutkusunu tüm topluma yayma maksadıyla ülkemizin ilk ve tek havacılık, uzay ve teknoloji festivali olan TEKNOFEST’i ekibi ve paydaş kurumlar ile birlikte düzenlemektedir. Etkisi sınırları aşan TEKNOFEST, 2022 yılında Azerbaycan’da da düzenlenmiştir.
Ayrıca hususi pilot lisansına sahip olan Bayraktar, bütün bu görevlerinin yanı sıra insanlık medeniyetinin serüvenini bir bütün içinde ele alarak kadim değerlerle bugüne ilişkin toplumsal sorunlara çözümler üretilmesi amacıyla kurduğu Kültür ve Medeniyet Vakfı’nın da mütevelli heyeti başkanlığını yürütmektedir. Selçuk Bayraktar, 2016 yılında Sümeyye Erdoğan Bayraktar ile evlenmiştir ve iki çocuk babasıdır.
Patentleri
Hava Araçları İçin Otomatik İniş-Kalkış Sistemi (Türk Patent Enstitüsü 2015/07928)
Değişen Çalışma Şartlarını Algılayabilen Elektromekanik Servo Motor Kontrollü Eyleyici Sistemi Ve Kontrol Metodu (Türk Patent Enstitüsü 2015/14111)
Üç Yedekli Uçuş Kontrol Sistemi (Türk Patent Enstitüsü Ref: PT2015-00693)
Ekg Cihazı (Türk Patent Enstitüsü Ref: PT2015-00693)
