Güney Sudan’da barış için gerekli zemin oluşuyor.
Güney Sudan hükümeti ve isyancı muhalif gruplar, Perşembe günü Kenya’daki üst düzey arabuluculuk görüşmeleri kapsamında barış için ‘taahhüt beyanına” imza attı. Anlaşma, Güney Sudan’da ekonomik ve sosyal yaşamı durma noktasına getiren çatışmaları sona erdirmeye yönelik çabalarda atılmış en kritik adımlardan biri oldu.
Diplomatik yetkililerin yanı sıra sivil toplum gruplarının da katıldığı imza töreninde anlaşmanın içeriği kamuoyu ile paylaşılmadı.
Anlaşmaya taraf isyancı gruplar, Güney Sudan’da yaklaşık 400.000 kişinin hayatını kaybettiği ve milyonlarca kişinin yerinden edildiği 5 yıllık iç savaşı sona erdiren 2018 Barış Anlaşmasının bir parçası değildi.
Kenya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, tarafların şiddet ve düşmanlıkları sona erdirme taahhüdünde bulundukları ve bu açıdan ilgili taahhüt beyanının süreç açısından bir dönüm noktası olduğunu ifade etti.
İmza töreninde Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir, 1 haftadır arabuluculuk görüşmelerine ev sahipliği yapan Kenyalı mevkidaşı William Ruto’ya teşekkürlerini iletti. Görüşmeler, Kenya Ordusu Komutanı Lazarus Sumbejywo tarafından müzakere ediliyor.
Öte yandan, Güney Sudan’da Aralık ayında seçimlerin gerçekleşmesi planlanıyor. Ancak arabuluculuk görüşmelerinin gölgesinde, ülkedeki siyasi açıdan kırılgan atmosfer devam ediyor. Yerel ve uluslararası kaynaklara göre bu durumun en temel sebeplerinden birisi olarak 2018 yılında imzalanan Barış Anlaşmasının tam olarak uygulanmaması ve ülkenin farklı noktalarında etnik ve siyasi farklılıklardan kaynaklı çatışmaların devam ediyor olması gösteriliyor.
Güney Sudan’daki çatışmaların kökeni, 1950’lere kadar uzanan Sudan’ın kuzeyi ve güneyi arasındaki uzun süreli etnik, dini ve ekonomik ayrışmalara dayanıyor. 2011 yılında bağımsızlığını kazanan Güney Sudan, kısa bir süre sonra 2013’te Devlet Başkanı Salva Kiir ve eski Başkan Yardımcısı Riek Machar arasındaki siyasi rekabete tanıklık etti. Etnik tabanlı siyasi rekabet, kısa zaman içinde çatışmalara dönüşerek geniş çaplı bir iç savaşın fitilini ateşledi. Çatışmalarda binlerce kişi hayatını kaybederken milyonlarca insan yerinden edildi. 2018 yılında imzalanan barış anlaşmasına rağmen, ülkede hala istikrarsızlık ve etnik ayrışmalar devam ediyor.