Rusya – Ukrayna savaşı tüm hızıyla devam ederken, nükleer savaş tehlikesi sık sık gündemdeki yerini alıyor. Özellikle cephe hattına yakınlığı ile bilinen Zaporijya nükleer santralinin çatışmalardan nasibini alması, bölgesel ve küresel tehlikenin boyutunu artırıyor.
Bununla birlikte Rusya, nükleer savaş kapasitesini öne çıkaran açıklama ve eylemlerde bulunarak nükleer gücün caydırıcı etkisini kullanarak savaştaki avantajlı konumunu sürdürmek istiyor. Çeşitli veri ve istatistiklere göre Rusya, 5 bin 889 nükleer savaş başlığıyla, nükleer güce sahip ülkeler arasında ilk sırada yer alıyor.
Putin, Rusya – Ukrayna savaşının ikinci ayında, Yeni Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması’nı (New START) “askıya alma” kararını verdi. Aynı yılın Mart ayında Belarus’ta taktik nükleer silahların konuşlandırılacağını duyurdu. Aynı yılın Haziran ayında Putin’in danışmanlarından Sergei Karaganov, Moskova’yı Ukrayna’daki savaşı olumlu bir sonuca ulaştırmanın bir yolu olarak Batı Avrupa’ya sınırlı nükleer saldırılar başlatmayı düşünmeye çağırdı. Ekim ayında Rusya’nın Duma’sı, ABD Senatosu onayı tartışmayı bile reddetmeye devam ederken, Moskova’nın Kapsamlı Nükleer Deneme Yasağı Anlaşması’nı onaylamasını geri çekme yönünde oy kullandı.
Nükleer gerilimin artmasına neden olan bu hamleler akabinde Rusya, ülkenin “Güney Askeri Bölgesi”nde nükleer silah kullanımına yönelik tatbikatlar gerçekleştirmeye başladı. Bu kapsamda personeline nükleer savaş eğitimleri de veren Rus ordusunun, son yayınlanan görüntülere göre; R-33 adlı havadan havaya füzeleri MiG-31BM uçaklarına astığı görülüyor. Ancak yetkili makamlar, bu başlıklara yönelik herhangi bir açıklama yapmış bulunmuyor. Bu yüzden füzenin nükleer yetenekli olup olmadığı bilinmiyor.
R-33 Vimpel (NATO sınıflandırması: AA-9 Amos) füzesinin özellikleri nedir?
R-33, Sovyetler Birliği tarafından uzun menzilli bir havadan füzedir. İlk olarak 1980’lerde hizmete sunulmuş ve MiG-31 önleme uçağıyla kullanılmak üzere tasarlanmıştır. R-33S ve R-37 gibi modelleri mevcuttur.
- Menzil: Yaklaşık 160 kilometre
- Başlatıcı Platform: MiG-31 gibi yüksek hızlı önleme uçakları
- Hedef Tipi: Yüksek hızlı ve yüksek irtifa hedefleri
- Güdüm Sistemi: Yarı aktif radar güdümlüdür. Füzelerin radar arayıcı başlığı olmadığı için, hedefler harici bir radar tarafından aydınlatılır. Örneğin MiG-31’in Zaslon adlı çok modlu hava radarı, dört füzenin aynı anda ayrı hedeflere yönlendirilmesine izin verir.
- Harp Başlığı: 47 kg patlayıcı ile donatılmıştır.
- Hız: 4 Mach (Yaklaşık 4.900 km/s)
Son aylarda Rus kaynaklar, bu füzenin nükleer versiyonunun geliştirildiğini öne sürmüştü. Söz konusu füzenin nükleer olup olmadığı bilinmese de Rusya’nın SSCB mirası hava doktrinlerinden birini canlandırdığı düşünülüyor. SSCB döneminde hava kuvvetleri, yüksek hızlı önleme uçakları ile gerektiğinde yer hedeflerine hızlı saldırılar düzenleme eğilimine sahipti.