Yapay zeka gerçek bir it dalaşında uçtu!
ABD Hava Kuvvetleri ve Savunma İleri Araştırma Projeleri Ajansı 17 Nisan 2024 tarihinde yaptığı duyuruda, deneysel bir savaş uçağının, ilk kez yapay zeka (AI) destekli it dalaşlarında bir F-16’ya karşı mücadele ettiğini açıkladı.
ABD Hava Kuvvetleri yetkilileri tarafından geçtiğimiz günlerde gazetecilere verilen demeçte deneysel bir F-16 modeli olan X-62A VISTA’nın yapay zeka ile donatılarak gerçek bir it dalaşında başka bir F-16’ya karşı uçtuğu ifade edildi.
Değişken Uçuş Simülatörü Uçağı olarak adlandırılan X-62A VISTA, otuz yılı aşkın bir süredir havacılık teknolojilerini test etmek için kullanılıyor. Son birkaç yıldır otonom uçuş yeteneklerini test etmek amacıyla kullanılan uçak Kaliforniya eyaletindeki Edwards Hava Kuvvetleri Üssü’nde bulunan ABD Hava Kuvvetleri Test Pilot Okulu tarafından işletiliyor.
Yapılan açıklamaya göre, Aralık 2022 ve Nisan 2023’te Hava Kuvvetleri ve Savunma İleri Araştırma Projeleri Ajansı (DARPA), X-62A VISTA’yı uçuran yapay zeka yazılımıyla gerçek uçuş testlerine başladı. Eylül 2023’te X-62A VISTA ilk defa gerçek bir pilota karşı uçarak bir dizi test gerçekleştirdi.
İki hafta boyunca süren testler sırasında X-62A VISTA, insanlı jetlere karşı dezavantajlı bir şekilde başladığı durumlar da dahil olmak üzere çeşitli senaryolarda bir F-16’ya karşı uçtu. VISTA, yoğun saldırı manevralarına geçmeden önce, uçuş güvenliğine olan güveni artırmak için defansif rolde uçarak başladı.
ABD Hava Kuvvetleri Test Pilot Okulu komutanı Albay James Valpiani, görsel mesafe içindeki it dalaşının – belki de bir pilotun yapabileceği en tehlikeli, öngörülemeyen uçuş şekli – yapay zekanın öğrenmesi gereken tamamen farklı bir beceri kümesini temsil ettiğini söyledi.
Valpiani yaptığı açıklamada, “İt dalaşı, özerklik konusundaki güven sorunu açısından çok önemli bir zorluk teşkil ediyor. Doğası gereği çok tehlikeli. Bu, askeri havacıların uzmanlaşması gereken en zor yeterliliklerden biridir.” dedi.
Valpiani, jetlerin burun buruna geçişler ve dikey manevralar da dahil olmak üzere saatte 1.200 mil hızla ve birbirlerinden 600 metre uzakta agresif bir şekilde uçtuğunu söyledi.
Testeler sırasında iki pilotun, sistemleri izlemek, performanslarını test etmek ve farklı yapay zeka yazılımları arasında geçiş yapmak için X-62A VISTA’nın kokpitinde olduğunu ancak hiçbir zaman komutayı devralmak zorunda kalmadıklarını söyleyen Albay Valpiani, Aralık 2022 ile Eylül 2023 arasında 21 test uçuşu gerçekleştirildiğini belirtti.
ABD Hava Kuvvetleri yapay zeka destekli otonom insansız uçaklar geliştirmeyi planlıyor
DARPA ve ABD Hava Kuvvetleri 2020 yılında başlattıkları Hava Muharebesi Evrimi olarak adlandırılan ACE programı ile yapay zekanın hava savaşında nasıl kullanabileceğini araştırmak ve geliştirmek, havacıların otonom teknolojinin savaşta güvenli ve güvenilir bir şekilde çalışabileceğine dair güvenini oluşturmak için çeşitli testler yürütüyor.
Şimdiye kadar ABD Hava Kuvvetlerinin, F-16 ve F-35 gibi jetleri pilotların bilincini yitirdiği durumlarda düşmekten koruyan Otomatik Yerde Çarpışmayı Önleme Sistemi gibi uçuşun öngörülebilir ve bir dizi bilinen kurala dayanan yönleri için otonom karar vericileri kullandığı ifade edildi.
X-62A VISTA ile gerçekleştirilen testlerin ABD Hava Kuvvetleri otonom drone kanat adamlarına yönelik planlarını daha da geliştirmesine yardımcı olabileceği vurugulandı.
ACE programı, yapay zeka yazılımlarının bilgisayarlarda it dalaşı yaparken simüle edilmiş F-16’ları kontrol etmesini sağlayarak başladı. DARPA daha sonra yapay zeka tarafından çalıştırılan simüle edilmiş F-16’ların insan pilotlara karşı uçtuğu bir dizi simülatör testi gerçekleştirdi. İnsan pilotlara karşı yapılan 5 testin tamamında yapay zeka insan pilotları mağlup etmeyi başardı.
DARPA’nın ACE program yöneticisi Yarbay Ryan Hefron yapay zeka ile uçan X-62A VISTA’nın oldukça iyi performans gösterdiğini ve birçok farklı yeteneğe sahip çeşitli yapay zeka araçlarını test ettiğini söyledi. Ancak X-62A VISTA’nın insanların uçurduğu F-16’yı kaç kez yendiğini söylemeyi reddetti.
Hefron, “Testin amacı, bu yapay zeka ajanlarını güvenliğin kritik olduğu bir hava muharebe ortamında güvenli bir şekilde test edebileceğimizi göstermekti” dedi.
Hefron, programın bundan sonra teknolojiyi geliştirmek ve farklı senaryoları test etmek için daha fazla VISTA-F-16 it dalaşı düzenlemeyi planladıkları söyledi.
Hefron, “X-62A programı ve DARPA’nın ACE programı öncelikle it dalaşıyla ilgili değil. Bunlar aslında sorumlu yapay zekaya güven inşa etmekle ilgili. Eylül 2023’de gerçekleştirdiğimiz testlerden çıkaracağımız en önemli sonuç, bunu güvenli bir şekilde, etkili bir şekilde yapabilmemizdir.” ifadelerini kullandı.