Rusya – Ukrayna savaşının başlaması akabinde ortaya çıkan devasa miktardaki top mermisi ihtiyacı, hem Avrupa ülkelerini hem de ABD’yi bu konuda yatırım yapmaya teşvik etti. Şu an ABD’nin Teksas eyaletinde ayda 30 bin top mermisi üretecek kapasitede bir mühimmat fabrikası kuruluyor.
Günde 4 bin ila 7 bin arasında top mermisinin ateşlendiği Ukrayna’ya ABD’nin 61 milyar dolar içeren bir yardım paketini kabul etmesinin ardından topçu mühimmatı sevkiyatı yeniden başladı. Ancak yardım paketinin onaylanmasından evvel ABD parlamentosunda yaşanan çekişmeler, Ukrayna’da mühimmat sıkıntısı yarattı. Bu süreçte Ukrayna birlikleri, Rus birliklerinin attığı mermi sayısının çok daha azını ateşleyebildi ve bazı direniş hatlarında geri çekilmeler yaşandı.
Bu kritik durumun tekrar yaşanmaması için Pentagon’daki karar vericiler, Ukrayna’nın topçu birliklerinin ihtiyacını karşılayabilmek için 2023 yılında, 2025’in sonuna kadar ayda 100 bin mermi gibi bir üretim hedefi belirledi. ABD’de şu an Scranton ve Wilkes-Barre gibi Pennsylvania’daki fabrikalar ayda yaklaşık 36 bin mermi üretiyor. Teksas’ta inşa edilen Mesquite fabrikası ise, tam kapasiteye ulaştığında her ay 30 bin mermi üretecek. IMT adlı Ohio merkezli bir savunma şirketinin üretimiyle birlikte, 100 bin mermi hedefinin tutması bekleniyor. Üretim, 100 bin adede ulaştığı zaman tam on kat artmış olacak.
ABD basınında tesise dair yapılan haberlere göre ABD savunma devi General Dynamics, Türk şirketi Repkon’un desteği sayesinde temel atıldıktan yaklaşık 10 ay sonra tesisi açabildi. Tesiste Kurulum çalışmaları devam ederken, ilk üretim hattının üretime geçtiği belirtiliyor.
Pentagon’un en üst düzey satın alma yetkilisi William A. LaPlante New York Times muhabiri John Ismay’e verdiği röportajda: ‘’Karar aşamasında hükümetle yaşanan duraksamalara rağmen Endüstriyel taban, siz onu finanse ettiğinizde ve doğru yaptığınızda size karşılık verir’’ dedi. Onun ordudaki mevkidaşı Douglas R. Bush ise: “Hükümet ve sanayi birlikte çalıştığında, Kongre de bize yeterli serbestliği tanıdığında, bu ülkede gerçekten hızlı bir şekilde harika şeyler yapabiliriz’’ dedi.
ABD’deki top mermisi üretim hamlesi, Ukrayna’daki savaşın sonucunu değiştirebilir mi?
Bu konuda Rus ordusu uzmanı ve Carnegie Uluslararası Barış Vakfı’nın kıdemli araştırmacılarından Michael Kofman, “Topçu mühimmatı üretimindeki istikrarlı artış, ABD ve Ukrayna’nın uzun vadeli ihtiyaçları açısından önemlidir. Ancak en iyi senaryoda bile bu durum geçerlidir. 2025 yılı sonundaki üretim hedeflerinin, bu savaşın sonlarında gerçekleşeceğini söyleyebilirim ve Rus topçu üretiminin o noktada hâlâ ABD ve Avrupa’nın toplamından daha yüksek olması muhtemeldir’’ dedi. Kısacası, topçu mühimmatı üretimindeki artışın tek başına savaş alanındaki sonuçları Ukrayna’nın lehine değiştirmeye yetip yetmeyeceği bilinmiyor.
Mesquite fabrikası, farklı binalarda bulunan üç üretim hattından oluşacak. Fabrikada çalışan ABD’li çalışanların yarısı havadan karaya bombaların çelik kovanlarının üretildiği Garland fabrikasından geldi. Türk şirketi Repkon’un çalışanlarının büyük kısmı, kurulum tamamlandığında Türkiye’ye geri dönecek. ABD’li şirket yetkilileri, fabrika tam kapasiteyle çalıştığında bölgeden 350 kişiye istihdam sağlanacağını belirtti.
Ordunun Pensilvanya’daki mevcut fabrikalarında, çelik kütükleri ısıtmak ve konik mermiler halinde preslemek için yeni teknolojiler ile beraber, neredeyse asırlık teknolojiler birlikte kullanılıyor. Bu yüzden üretilen mermilerin dövülmesi işlemi günler alabiliyor. Ancak Mesquite’deki yeni hatlarda bu süreç, çok daha hızlı bir şekilde tamamlanacak. Tesiste, robotların ve otomasyon sistemlerinin desteği ile üretim mümkün olduğunca insan gücüne ihtiyaç duymadan ve çok daha hızlı bir şekilde gerçekleşecek.
Mesquite’de üretilen boş mermi kovanları, şimdilik ABD ordusunun patlayıcı dolduracağı Iowa’daki eski bir tesise sevk edilecek. Bu tesisin, 2. Dünya Savaşı yıllarından beri kullanıldığı ve 2000’li yıllarda ihtiyaç olmadığı için büyük kısmının kapatıldığı belirtiliyor. Ancak önümüzdeki yıl itibariyle kovanlar, yeni bir General Dynamics fabrikasına gönderilecek.
New York Times’a verdikleri röportajda LaPlante ve Bush, Avrupa ülkelerinin de topçu mühimmatı üretimini artırdıklarını ve ABD’li savunma yüklenicilerinin, Ukrayna’nın kendi yerli savunma sanayisini güçlendirmesine yardımcı olmanın yollarını bulmak için Ukrayna hükümetiyle görüşmelerde bulunduğunu belirtti. İki yetkili, ABD’nin 1000’den fazla ABD menşeili silaha yönelik hassas üretim planlarını Kiev’e devrettiğini ve aynı sayıda teknik kılavuzun İngilizceden Ukraynacaya çevrildiğini söyledi.
Türk şirketi Repkon’un katkısıyla ABD Savunma Bakanlığı ve General Dynamics tarafından Mesquite/Teksas’ta kurulan Top Mermisi Kovanı Üretim Tesisi’nin bugün yapılan açılış törenine katıldık. Repkon’un üretimde kullandığı emsalsiz ve etkileyici teknolojiden dolayı gurur duyduk. pic.twitter.com/LH3KHU2UQt
— Türkiye in Houston (@TC_HoustonBK) May 29, 2024
Türkiye Cumhuriyeti Houston Başkonsolosluğu tarafından tesisin açılışı ile ilgili sosyal medyadan paylaşım yapıldı.
Paylaşım, ‘’Türk savunma sanayi şirketi Repkon’un katkısıyla ABD Savunma Bakanlığı ve General Dynamics şirketi tarafından Mesquite/Teksas’ta kurulan Top Mermisi Kovanı Üretim Tesisi’nin bugün yapılan açılış törenine katıldık. Repkon’un üretimde kullandığı emsalsiz ve etkileyici teknolojiden dolayı gurur duyduk’’ açıklaması ile birlikte yapılırken, paylaşımda açılıştan karelere de yer verildi.
