Arnavutluk Başbakanı Edi Rama’nın, hükümetin ChatGPT kullanarak ülkenin yasalarını AB yasalarıyla hızlı bir şekilde uyumlu hale getirebileceği ve böylece çeşitli masraflarından kaçınabileceğine yönelik iddiası bazı uzmanların şüpheci tepkisine yol açtı.
Balkan Araştırmacı Gazetecilik Ağı (Balkan Investigative Reporting Network, BIRN), ülkede yapay zekanın kullanımını düzenleyen herhangi bir yasanın olmaması ve bununla ilgili ulusal bir stratejinin bulunmaması durumunda girişimin nasıl uygulanacağını sormak için Başbakanlık Ofisine bir talep gönderdi.
Başbakanlık ise cevap olarak, “uluslararası düzeyde düzenlenmiş bir model” kullanacaklarını ve yapay zekanın etik ve sorumlu kullanımıyla ilgili tedbirleri gözden geçirdiklerini belirttiler.
Başbakanlık Ofisi tarafından yapılan açıklamada; “Birincisi, model gerekli bilgi toplama işlemini gerçekleştirmek için sadece kamuya açık verileri kullanıyor. İkincisi, hesap verebilirlik açısından, modelin bir uzman yardımcısı aracı olduğunu, asla bir yerine geçme aracı olmadığını ve uzmanların üretkenliklerini ve verimliliklerini artırdığını vurguluyoruz.” ifadeleri kullanıldı.
Ancak bazı uzmanlar ve siyasiler, yapay zekanın planlanan kullanımının pek bir işe yaramayacağını düşünüp konuya şüpheyle yaklaşıyor.
Brüksel’deki Global Governance Institute’da Yapay Zeka ve Küresel Yönetişim Programı Başkanı ve Amerika Birleşik Devletleri’nde Uluslararası İlişkiler profesörü olan Medlir Mema, BIRN’e verdiği demeçte: “Yasama veya ulusal strateji konusunda, Arnavutluk’ta böyle bir şeyin söz konusu olmadığı açık. Paylaşılacak veriler konusunda da, yapay zekanın Arnavutluk’taki yürürlükteki yasalar da dahil olmak üzere devlet verilerine erişimi olmadan çalışmasının imkanı yok. Ayrıca özel bireylerle ilgili olanlar da dahil olmak üzere gizli veriler söz konusu olduğunda, AB üyeliği için eksikleri tamamlamak gibi karmaşık bir süreçte bu verileri ayırmak çok zor.” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Açıklamalarına Başbakan Rama’yı eleştirerek devam eden Mema: “Son olarak, insanları yapay zeka ile değiştirmeme argümanı, Başbakan Rama’nın Sosyalist Parti Meclisi’ndeki konuşmasıyla tamamen çelişiyor. Bu açıklamayı yaparken bu argüman özellikle vurgulandı. Gerçek şu ki, süreçler insan gözetimi olmadan zaten tamamlanmıyor.” şeklinde açıklamalarıyla demecini sonlandırdı.
Balkan, Slav ve Doğu Çalışmaları Bölümünden bir başka uzman, Ornela Sollaku, BIRN’e yaptığı açıklamada, bu durumda dikkate alınması gereken en önemli faktörün hukuki boşluk olduğunu söyledi. Sollaku,“Bu yasal boşluk, vatandaşlar ve AB yetkilileri arasında yöntemin etkinliği konusunda belirsizliğe yol açabilir. Yapay zekanın gelişigüzel kullanımı mahremiyet, şeffaflık ve istenmeyen sonuçların ortaya çıkma potansiyeli ile ilgili etik kaygıları artırıyor. Yapay zeka sistemlerine aşırı bağımlılık, yanıltıcı bir güvenlik duygusu oluşturabilir. İnsan uzmanlığı ve gözetimi, yapay zeka algoritmalarının sonuçlarını doğrulamak ve yorumlamak için hayati önem taşımaktadır.” şeklinde konuşarak bu süreçte insanların uzmanlığının kilit bir rol oynamaya devam etmesi gerektiğini vurguladı.
Rama, Aralık ayı başlarında girişimi sunduğunda, OpenAI’da çalışan ve şirketin ChatGPT üzerindeki çalışmalarını yöneten Arnavut asıllı Mira Murati ile yaptığı bir konuşmanın ardından, platformun ülkenin yasalarını AB’nin yasalarıyla uyumlu hale getirmek için kullanılabileceğini fark ettiğini belirtti.
“Bir ordu çevirmen, bir tabur avukat işe almak ve Arnavutça olacak şekilde AB yasal önlemlerinin hazırlanması için kim bilir kaç milyon avro harcamak yerine, bunu Chat GPT aracılığıyla yapmanın mümkün olup olmadığını sordum.” diyerek konuşmaya başlayan Rama,“Bu, Murati ve uzmanlarla oluşturduğumuz ortak bir ekip ile başladığımız çalışmanın başlangıcı oldu.” diye ekleyerek sürece nasıl girildiğini açıkladı.
