ABD ve Rusya liderleri Cenevre’de düzenlenen zirvede iki ülke arasındaki meseleleri görüşmek için bir araya geldi. Görüşmeler toplam iki oturumda gerçekleşti. İlk oturum 93 dakika sürerken ikinci oturum 65 dakika sürdü.
Görüşmeye Rusya heyetinden; Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuriy Uşakov, Rusya’nın bir süre önce istişareler için Moskova’ya çağrılan ve görev yerine henüz dönmemiş olan Washington Büyükelçisi Anatoliy Antonov, Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov, Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, Rusya Devlet Başkanı Özel Kalem Müdür Yardımcısı Dmitriy Kozak ve Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev katıldı. ABD heyetinde ise, Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Dışişleri Bakan Yardımcısı Victoria Nuland, ABD’nin şu an görev yerinde olmayan Moskova Büyükelçisi John Sullivan, Ulusal Güvenlik Danışmanları Eric Green ile Jake Sullivan hazır bulundu.
Rus Muhalif Lider Navalnıy
Görüşme sonrası ABD Başkanı bir açıklamada bulundu. İnsan haklarına atıfta bulunan Biden açıklamasında “ABD Başkanı olarak nasıl insan haklarından bahsetmem.” ifadelerine yer verirken Putin’e bu konunun öneminden bahsettiğini aktardı.
Görüşmenin konularından biri Rusya muhalif lideri Navalnıy oldu. Biden Navalnıy ile ilgili “Başkan Putin’e söyledim, insan hakları ile ilgili konuları gündeme getirmeye devam edeceğiz. Çünkü biz buyuz.” dedi. Biden konuyla ilgili, “Navalnıy’ın ölmesi durumunda sonuçların Rusya için yıkıcı olacağını açıkça belirttim.” ifadelerini kullandı. Bir ülkeyi yönetirken uluslararası standartlarda yönetmek gerektiğini ifade eden Biden, ancak bu şekilde diğer uluslar ile olan ilişkilerden faydalanılabileceğini dile getirdi.
Her zaman mükemmel olmadıklarını belirten Biden, bunun için çaba sarf ettiklerini de dile getirdi. Rusya’da tutuklu bulunan 2 ABD vatandaşı Trevor Reed ve Paul Whealan ile ilgili endişelerinin yanı sıra ifade özgürlüğü ve basın özgürlüğü konularını da konuştuğunu söyleyen Biden “Putin’e hepimizin uyabileceği bir yol haritasını ortaya koymasını söyledim.” dedi. İki ülkenin ve dünyanın güvenliği için iki ülke arasındaki silah kontrolü ve güvenlik iş birliği konularının da konuşulduğunu belirten Biden, “Memnuniyetle duyuruyorum ki bugün ikili strateji görüşmelerinin kararını aldık.” ifadelerini kullandı.
Biden’ın Navalnıy konusundaki yaklaşımına ise Putin’den sert bir yanıt geldi. ABD’yi insan hakları konusunda sert bir dille eleştiren Putin, Rus muhalif lider Alexei Navalny konusuna değinerek, “Alexei Navalny, Rusya yasalarını ihlal ettiğini biliyordu. Hakkında arama kararı varken tutuklanmak istediğinden eminim.” ifadelerini kullandı. Putin ayrıca, Navalny’nin durumu provoke etmeye çalıştığını ima etti.
Siber güvenlik
Yakın zamanda ABD’de gerçekleşen ve Rusya kaynaklı olan siber saldırılara da değinen Biden, bunun kabul edilemez olduğunu ve alt yapıların dokunulmaz kabul edilmesi gerektiğini belirtti. 16 kurumun saldırıya uğradığını belirten Biden, “Sorumlu ülkeler suçlulara karşı harekete geçmeli.” diyerek, bu konuda iki taraflı olarak uzmanları görevlendirme kararı aldıklarını dile getirdi.
Biden açıklamalarına ardından gazetecilerin sorularını yanıtlarken, Rusya’nın geçen iki seçimde seçimlere müdahale çabası ve siber saldırılarıyla ilgili net mesaj verdiklerini söyleyerek bu davranışların cevapsız kalmayacağını, ABD’de bulunan bazı konsoloslukları ve Rus merkezlerini kapatarak gösterdiklerini aktardı. Biden ayrıca, Rusya’nın bu çalışmalarla dünyadaki güvenilirliğini de sarstığını söyledi.
Başkan Biden ile siber güvenlik konusunda işbirliğine gitme konusunda anlaşmaya vardıklarını söyleyen Putin, Rusya’nın siber saldırılar konusunda haksız suçlamalarla karşılaştığını savunarak, “ABD’nin kaynaklarına göre dünyada en fazla siber saldırı ABD’nin siber ortamından gerçekleştiriliyor. Daha sonra Kanada geliyor, ardından iki Latin Amerika ülkesi ve İngiltere var. Rusya, siber saldırıların çıkış noktası olan ülkeler listesinde yer almıyor.” ifadelerini kullandı.
ABD’den Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne destek
Suriye’ye insanî yardım, İran’ın nükleer programının engellenmesi, Afganistan’da terörün tekrar ortaya çıkmaması ve kutup bölgesi iş birliği konularında da genel anlaşma sağlandığını belirten Biden, Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne ABD’nin desteğinin ciddi olduğunu söylediğini aktardı.
Toplantının güzel geçtiğini, her iki liderin de katılmadıkları noktaları yapıcı bir şekilde açıkça ifade ettiğini açıklayan Biden, geçtiğimiz hafta boyunca dünyanın ve ABD müttefiklerinin ABD’nin tekrar nasıl geri geldiğini gördüğünü ifade ederek, daha yapılacak çok şey olduğunu ancak bu görüşmelerde de çok yol aldıklarını belirtti.
Başkan Biden ile görüşmesinde Ukrayna konusunun da ele alındığını belirten Putin ise, “Ukrayna meselesini çok geniş şekilde olmasa da ele aldık. Biden, Donbass’taki sorunların Minsk anlaşmaları temelinde çözülmesini kabul etti.” açıklamasında bulundu.
Gazetecilerin Ukrayna’nın, NATO’ya katılma ihtimalini nasıl değerlendirdiği ile ilgili soruya cevap veren Putin, “Ukrayna’nın NATO’ya olası girişiyle ilgili olarak, burada tartışılacak bir şey yok.” yanıtını verdi.
Büyükelçiler konusunda anlaşmaya varıldı
Görev yerlerinde bulunmayan büyükelçilerin durumu ile ilgili açıklamada bulunan Putin, “ABD’nin Moskova büyükelçisi ve Rusya’nın Washington DC büyükelçisinin görev yerlerine dönüşüne gelince, bu sorunun çözülmesi konusunda anlaştık.” dedi.
START-3 Anlaşması
Putin, Biden ile START-3 anlaşması ile ilgili bir değerlendirmede bulunduklarını şu şekilde ifade etti:
“Biden, Stratejik Saldırı Silahlarının Azaltılması Anlaşması’nın (START-3) uzatılması konusunda sorumlu ve zamanında bir karar aldı. Rusya ve ABD’nin stratejik istikrarın sağlanmasında sorumlulukları var. İki ülke, uzatılan START-3 anlaşmasında yapılacak olası değişiklikleri görüşmeye başlayacak. Batı’nın Rus dış politikasını öngörülemez bulması, bunun gerçekten de öyle olduğu anlamına gelmez.
ABD’nin stratejik güvenlik alanında uluslararası istikrarın temellerini yıkarak 2002’de füze savunma sistemleri anlaşmasından çekilmesi tamamen öngörülemez bir şeydi. ABD’nin 2019’da Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan çıkması, Açık Semalar Anlaşması’ndan çekilmesi de öngörülmez ve istikrarı bozucu adımlardı. Neredeyse hiçbir şey bırakmadılar. Tanrı’ya şükür Biden, START-3’ü beş yıl uzatma konusunda doğru bir karar aldı.”
Diğer taraftan Biden, Rusya ile soğuk savaş iddialarını değerlendirdi. Putin’in ABD ile ilgili ilişkilerinde bazı çekinceleri olduğunu ve ABD’nin onu indirmek gibi bir niyetinin olabileceği konusunda endişelerinin olduğunu belirten Biden, “Putin’in yeni bir Soğuk Savaş ile ilgilendiğini düşünmüyorum” dedi.
Editör : SavunmaTR Haber Merkezi
