Birleşik Krallık, savunma kapasitesini artırmak ve gelişen tehditlere daha etkin şekilde yanıt verebilmek için Tomahawk seyir füzelerinin modernizasyonuna hız kazandırdı.
ABD merkezli savunma devi Raytheon ile Birleşik Krallık arasında yapılan 32 milyon 265 bin dolarlık anlaşma, Kraliyet Donanması’nın mevcut füze envanterinin Block V standardına yükseltilmesini kapsıyor. Söz konusu modernizasyon sürecinin, hem teknolojik ilerlemeleri uygulamayı hem de füzelerin hizmet ömrünü 15 yıl daha uzatmayı hedeflediği aktarıldı.
Raytheon, sözleşme kapsamında ABD Donanması için 218 ve Birleşik Krallık için 39 olmak üzere toplam 257 adet Tomahawk Block IV füzesini yeniden sertifikalandıracak ve Block V standardına yükseltecek. İlk parti modernizasyon Mart 2024’te başlamıştı ve yeni sözleşme ile bu süreç genişletilmiş oldu. Yapılan sözleşmeye dair Raytheon şirketinin ayrıca, ABD Donanması için 24 adet Deniz Taarruz Tomahawk (MST) füze dikey fırlatma sistemi ve 11 adet MST füze kapsül fırlatma sistemini de tedarik edeceği öğrenildi.
Block V versiyonuna yükseltilen Tomahawk füzeleri, mevcut Block IV modeline kıyasla birçok yenilik sunuyor. Geliştirilmiş güdüm sistemi, artırılmış menzil ve modernize edilmiş uçuş içi iletişim gibi özellikler, bu füzelerin sahadaki etkinliğini önemli ölçüde artırıyor. Denizaltılardan fırlatılarak kara hedeflerini vurma kapasitesine sahip olan Tomahawk füzeleri, hassasiyet ve menzil açısından dünya çapında önde gelen projelerden biri halinde.
Çalışmalar, ABD’nin El Segundo, Tucson, Pontiac, Los Alamitos ve Chandler gibi farklı şehirlerinde yürütülecek. Modernizasyon sürecinin Kasım 2026’ya kadar tamamlanması planlanıyor. Kraliyet Donanması için bu modernizasyon süreci, 2022 yılında başlatılan 265 milyon sterlinlik bir programın parçası olarak değerlendiriliyor. Bu program, mevcut envanterdeki füzeleri güncelleyerek İngiltere’nin stratejik savunma kapasitesini artırmayı amaçlıyor.
Birleşik Krallık’ın Tomahawk modernizasyonuna yatırım yapması, küresel güvenlik stratejileri bağlamında büyük önem taşıyor. Bu modernizasyon, yalnızca teknolojik bir güncelleme değil, aynı zamanda gelecekteki muharebe sahalarındaki üstünlüğü sağlamak için önemli bir adım olarak görülüyor. Modernize edilen Tomahawk füzelerinin, Birleşik Krallık ve ABD’nin askeri iş birliğini güçlendirmeye devam ettireceği ve ulusal güvenlikte kilit bir rol üstlenmesi bekleniyor.
Tomahawk hakkında
Tomahawk seyir füzesi, ABD tarafından geliştirilen ve uzun menzilli, hassas güdümlü bir silah sistemi olarak dikkat çekmektedir. İlk kez 1983 yılında hizmete alınan bu füze, kara ve deniz hedeflerine yönelik stratejik saldırılar için tasarlanmıştır. Denizaltılar ve savaş gemilerinden fırlatılabilen füze, düşük radar izi ve yüksek hassasiyeti sayesinde modern savaş alanlarında etkili bir çözüm sunmaktadır.
Yaklaşık 5,5 metre uzunluğa ve 450 kg savaş başlığı kapasitesine sahip olan füze, hem konvansiyonel hem de nükleer savaş başlıklarını taşıyabilmektedir. Tomahawk, turbofan motoru sayesinde saatte 880 kilometreye ulaşan yüksek subsonik bir hızla seyahat edebilir. Gelişmiş navigasyon sistemleri, GPS ve DSMAC (Digital Scene Matching Area Correlation) teknolojisiyle füzenin hedeflerine metre seviyesinde doğrulukla ulaşmasını sağlar. Ek olarak, uçuş sırasında hedeflerin değiştirilmesine veya yeniden programlanmasına olanak tanıyan bir yapıya sahiptir.
Füzenin Block IV ve Block V gibi modern versiyonları, artırılmış menzil, gelişmiş güdüm sistemleri ve deniz hedeflerine saldırı yeteneği gibi özellikler sunmaktadır. Block V modeli, füzenin operasyonel ömrünü 15 yıl daha uzatacak şekilde tasarlanmış olup, daha gelişmiş haberleşme ve uçuş içi güncelleme yetenekleri ile öne çıkmaktadır. Bu modernizasyon, füzeyi sadece kara hedeflerine değil, aynı zamanda denizden denize saldırılar için de uygun hale getirmiştir.
Teknik özellikleri
Fiziksel Özellikler
- Uzunluk: 5,56 metre (fırlatma kapsülü hariç).
- Çap: 0,52 metre.
- Kanat Açıklığı: 2,67 metre.
- Toplam Ağırlık: Yaklaşık 1300 kg (savaş başlığı dahil).
- Tasarım: Aerodinamik yapı, düşük radar izi ve kompakt fırlatma yapısı.
Hareket ve İtki Sistemi
- Motor: Williams International F107 turbofan motor.
- Hız: Yüksek subsonik (yaklaşık 880 km/s).
- Menzil:
- Block IV modeli: 1600 km’ye kadar.
- Block V modeli: 1850 km’den fazla (kesin menzil sınırlı açıklanmıştır).
- Fırlatma Sistemleri:
- Dikey Fırlatma Sistemi (VLS).
- Denizaltılardan ve savaş gemilerinden kapsül bazlı fırlatma.
Savaş Başlığı ve Taşıma Kapasitesi
- Savaş Başlığı Tipleri:
- 450 kg yüksek patlayıcılı (HE) veya parça tesirli savaş başlığı.
- Alternatif olarak nükleer başlık (ABD kullanımında sınırlı).
- Çok Amaçlı Kullanım: Hem sabit kara hedeflerine hem de hareketli deniz hedeflerine saldırı yapabilme yeteneği.
Güdüm ve Hedefleme Sistemleri
- Navigasyon Sistemleri:
- GPS (Küresel Konumlama Sistemi).
- Ataletsel Navigasyon Sistemi (INS).
- Digital Scene Matching Area Correlation (DSMAC): Arazi referanslı görüntü eşleştirme teknolojisi.
- Hedefleme Hassasiyeti:
- Metre seviyesinde hedef doğruluğu.
- Uçuş sırasında yeniden yönlendirme ve hedef değiştirme imkânı.
- Keşif ve İletişim:
- Keşif yapabilme ve uçuş sırasında hedef verilerinin aktarımı.
- Modernize edilmiş uçuş içi iletişim ve veri paylaşımı.
Tomahawk füzeleri, tarih boyunca Körfez Savaşı, Kosova Savaşı ve Orta Doğu’daki çatışmalar gibi birçok askeri operasyonda kullanılmıştır. Düşük radar görünürlüğü ve uzun menzili sayesinde, düşman hava savunma sistemlerini aşma konusunda yüksek bir başarı oranına sahiptir. Bu özellikler, füzeyi stratejik hedeflere karşı etkili bir seçenek haline getirmiştir.
Tomahawk füzesi, birçok ülkenin askeri modernizasyon projelerinde yer almış ve ABD’nin müttefikleri tarafından da benimsenmiştir. Ancak füzenin maliyeti ve teknolojik gelişmişliği, kullanımı konusunda sadece belirli ülkeleri hedeflemektedir. Tomahawk, modern savunma teknolojileri içerisinde önemli bir yere sahip olsa da, bu tür gelişmiş sistemlerin kullanımı, hem askeri stratejiler hem de uluslararası ilişkiler açısından önemli tartışmaları beraberinde getirmektedir.