Bulgaristan IRIS-T SLM hava savunma sistemi satın almak için harekete geçti!
Bulgaristan parlamentosu 6 Ağustos 2024 tarihinde gerçekleştirilen oyalama sonucunda Almanya’dan IRIS-T SLM orta menzilli hava savunma sistemi almak için bütçe oluşturmayı kabul etti.
Bu kararın, Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi (ESSI) kapsamında ülkenin askeri yeteneklerini ve hava savunma kapasitesini güçlendirme yönünde önemli bir adımı teşkil ettiği belirtiliyor.
Parlamentonun savunma komitesi tarafından önerilen satın alma girişimi için 22-24 Temmuz 2024 tarihinde Diehl Defence, Bulgaristan Savunma Bakanlığı ve Alman Savunma Bakanlığı arasında üçlü müzakereler gerçekleştirilmişti.
İmzalanacak anlaşma kapsamında Bulgaristan yaklaşık 182 milyon avro bedelle 1 adet IRIS-T SLM hava savunma sistemi tedarik edecek. Tedarik edilecek sistemin 2032 yılına kadar teslim edileceği ifade edilirken, anlaşmanın aynı zamanda 5 adet ilave IRIS-T SLM ve 1 adet uzun menzilli IRIS-T SLX hava savunma sistemi satın alma opsiyonu içerdiği belirtiliyor.
Anlaşmanın finansmanının bir kısmının Bulgaristan’ın devam eden Ukrayna – Rusya savaşı sırasında Ukrayna’ya gerçekleştirdiği askeri yardımlar için Avrupa Birliğinden aldığı tazminat ile karşılanacağı, 2025 yılında gerçekleştirilecek ek askeri yardımlar karşılığında alınacak tazminatların da bu anlaşmanın finansmanında kullanılmasının planlandığı aktarıldı.
Almanya ilk IRIS-T SLM sistemini teslim aldı
Alman Savunma Bakanlığı tarafından 6 Ağustos 2024 tarihinde yapılan açıklamada, Alman ordusunun ilk IRIS-T SLM hava savunma sistemini teslim aldığı belirtildi. IRIS-T SLM ünitelerinin satın alınması, Almanya Parlamentosu’nun bütçe komitesi tarafından Haziran 2023’te onaylanmıştı.
Savunma Bakanlığı fonlarıyla finanse edilen satın almanın 24 Şubat 2022 tarihinde başlayan Ukrayna – Rusya Savaşı’nın ardından gerçekleşen ilk teslimat olduğu belirtildi.
Almanya, savaşın başlamasının ardından kendisi için üretilen sistemleri Ukrayna’ya gönderme kararı almıştı.
Bugüne kadar 4 IRIS-T SLM hava savunma sisteminin Ukrayna’ya devredildiği belirtilirken, Alman Savunma Bakanı Boris Pistorius tarafından 24 Mayıs 2024 tarihinde yapılan açıklamada, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin Almanya’dan bir başka IRIS-T SLM hava savunma sistemini teslim alarak kullanmaya başladığı belirtildi.
Alman şirketi Diehl Defence CEO’su Helmut Rauch geçtiğimiz 18 Nisan 2024 tarihinde Almanya Başbakan Yardımcısı Robert Habeck ile gerçekleştirdiği Kiev ziyaretinde toplamda dokuz IRIS-T SLM ve on bir IRIS-T SLS sistemini Ukrayna’ya gönderme sözü verdi. Almanya’nın 2024 yılı sonuna kadar 4 adet daha IRIS-T SLM hava savunma sistemini Ukrayna’ya teslim edeceği ifade ediliyor.
Diehl Defence CEO’su Helmut Rauch ayrıca Ukrayna’ya yeni sistemleri bir an önce sağlamak ve IRIS-T sisteminin Almanya öncülüğünde başlatılan Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi kapsamında birçok Avrupa ülkesi tarafından da tercih edilmesi sebebiyle üretim kapasitesini artıracaklarını açıkladı.
Şirketin 2024 yılında toplamda yedi adet hava savunma füze sistemi üretmeyi ve bunları ilgili müşterilere teslim etmeyi planladığını belirten Helmut Rauch, IRIS-T füzelerinin üretimini de artıracaklarını ve 2024 yılında 400 ila 500 adet IRIS-T füzesi üretmeyi hedeflediklerini söyledi
Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasının ardından Almanya Başbakanı Olaf Scholz’un girişimleriyle Ağustos 2022’de başlatılan Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi, Avrupa çapında hava savunma yeteneklerinin ortak satın alımını kolaylaştırmayı ve sistemlerin birlikte çalışabilirliğini artırarak Avrupa çapında entegre bir füze ve hava savunma sistemi kurmayı amaçlıyor.
Türkiye’nin de dahil olduğu 21 ülke tarafından katılım sağlanan girişim ile birlikte Rusya’nın, Ukrayna şehirlerine ve altyapısına yönelik başlattığı yıkıcı balistik ve seyir füzesi saldırıları gibi saldırılara karşı Avrupa’nın son yıllarda artan savunmasızlık algısına çözüm bulunması ve giderilmesi hedefleniyor.
Türkiye, 15 Şubat günü Belçika’nın başkenti Brüksel’de düzenlenen NATO Savunma Bakanları Zirvesi’nin ardından Yunanistan ile birlikte girişime katılacağını açıklamıştı.
Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler ve Yunanistan Savunma Bakanı Nikolaos Dendias’ın birlikte katıldığı “Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi (The European Sky Shield Initiative-ESSI) Niyet Mektubuna Türkiye ve Yunanistan’ın Katılımına Dair Düzenleme Belgesi İmza Töreni” sonrasında yapılan açıklamaların ardından ikili kısa bir görüşme de gerçekleştirdi.
Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler imzalanan Niyet Mektubunun ardından yaptığı açıklamada Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimine katılımı “NATO’nun gereklerinin yerine getirilmesi yönünde önemli bir adım olarak nitelendirerek, Türkiye’nin geniş ulusal kaynaklarıyla bu girişime katkıda bulunmaya hazır olduğunu” ekledi.
Türkiye’nin Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi’ne kendi sahip olduğu ve gelecekte sahip olacağı hava savunma sistemleriyle katkı sağlamasının yanı sıra geliştirdiği özellikle alçak ve orta irtifa hava savunma sistemleriyle üye ülkelerin ihtiyaçlarına alternatif çözümler üretebileceği değerlendiriliyor.
Türkiye’nin NATO standardındaki hava savunma sistemi çözümlerinin Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi üyesi ülkeler tarafından kullanılan komuta kontrol sistemleriyle kolayca entegre edilebileceği ve bu sistemlerle yüksek bir verimlilikte çalışabileceği belirtilirken muadillerine kıyasla daha maliyet etkin olacağı ifade edildi.
Almanya, Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi kapsamında kısa ve orta menzilde hava savunması için IRIS-T SLM sistemi, uzun menzilde hava savunması için MIM-104 Patriot sistemi ve atmosfer dışı önleme için Arrow 3 balistik füze savunma sisteminden oluşacak entegre bir füze ve hava savunma sistemi kurmak için çalışmalar yürütüyor.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz’un girişim kapsamında entegre hava savunma sistemlerinin 5 yıl içerisinde faaliyete geçmesi öngörüldüğünü belirtmesinin ardından Alman Federal Meclisi 2023 yılında İsrail’den 4 milyar avro bedelle Arrow 3 balistik füze savunma sistemi alınmasına izin vermişti.
Finlandiya da 2023 yılında dahil olduğu Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi ile birlikte İsrail’den 317 milyon avro bedelle David’s Sling hava savunma sistemi almak için anlaşma imzalamıştı, diğer katılımcı ülkeler ise hangi hava savunma sistemlerini seçeceklerine dair çalışmalarını sürdürüyorlar.
