Finlandiya’dan 5. Nesil uçak hamlesi geliyor!
Finlandiya Savunma Bakanlığı ile ABD’li Lockheed Martin şirketi arasında yaklaşık 2 yıl önce 9,6 milyar dolarlık uçak satın alımı ile ilgili sözleşme imzalanmıştı. Anlaşma neticesinde 64 adet F-35 uçağının Finlandiya Hava Kuvvetlerine teslim edilmesine karar verilmişti.
Uçakların teslimatı için gereken süreç, uçak montaj tesisiyle başlıyor. İlk etapta montaj tesisi için Nokia kenti yakınlarındaki bir arazi tahsis edildi. Arazinin kira sözleşmesi, 2024 yılı Ocak ayında Finlandiya Savunma Kuvvetleri ile Finlandiya Savunma Mülkleri arasında imzalandı.
Montaj tesisi için inşaat çalışmalarının 2024 yılının ikinci yarısında başlaması planlanıyor. Finlandiya ile Lockheed Martin arasında imzalanan endüstriyel anlaşmanın şartlarına göre, Nokia kentinde kurulacak tesisteki motor bakımı, Finlandiya Hava Kuvvetleri’nin tüm F-35 uçaklarının kullanım ömrü boyunca devam edecek.
Finlandiya Savunma Bakanı Antti Häkkänen: ‘’F-35 anlaşmasına bağlı endüstriyel iş birliği, Finlandiya’nın yerli savunma sanayisi için kritik bakım ve onarım uzmanlığı tecrübesini beraberinde getirecek. Anlaşma, Finlandiya’da F-35 motor montajı ve testi konusunda önemli bir teknik bilgi birikimi yaratacak’’ dedi.
Montaj tesisi, Finlandiya’nın ünlü savunma şirketi Patria’nın havacılık bölümü tarafından yönetilen Tampere’deki bölgesel uçak merkezi ile yakın işbirliği içinde çalışacak. Tesiste yaklaşık 100 personelin çeşitli montaj görevlerinde çalışacağı tahmin ediliyor. Patria şirketinin hisselerinin yüzde 50,1’i hükümete aittir. Geri kalanı ise Norveçli Kongsberg şirketinin elindedir. Patria da Norveçli savunma yüklenicisi Nammo’nun yarısının sahibidir.
Nokia yakınlarında montajı tamamlanacak olan F-35’ler, Finlandiya Hava Kuvvetleri envanterinde olan McDonnell Douglas F/A-18 Hornet jetlerinin yerini alacak. Bu uçakların 2030 yılında kullanımdan kaldırılması planlanıyor. Sipariş edilen ilk F-35 partisinin de 2026 yılına kadar Finlandiya’nın Laponya bölgesindeki Arktik hava üslerine konuşlandırılması bekleniyor.
F-35 satın alma anlaşması dâhilinde, endüstriyel iş birliğinin 2030 yılına kadar kademeli olarak büyütülmesi bekleniyor. Endüstriyel anlaşmanın genişletilmesi, uçakta kullanılan belirli parça ve sistemlerin Finlandiya’da üretilmesini veya montajını içerebilir.
Finlandiya Hava Kuvvetleri, F-35’i zorlu hava koşullarında özellikle de Finlandiya’nın Arktik bölgelerinde test etti. Bu bölgeler ülkenin sınırlı gün ışığına sahip uzun kış aylarına sahip olduğu biliniyor. Hanki adlı tatbikatlarda Fin pilotlar, Arktik ve Arktik altı bölgelerdeki kapalı otoyol bölümlerini geçici uçak pistleri olarak rutin olarak kullandı.
Finlandiya, F-35 uçaklarının montaj sürecine dâhil olduğu gibi, F-16 ve F-15 motorlarına yönelik lojistik desteğe de odaklanıyor. Konu, Patria ile ABD’li motor üreticisi Pratt & Whitney’in askeri malzeme ortaklığını uzatma niyeti ile birlikte dile getirilmeye başlandı. F-35 süreciyle iki şirketin işbirlikleri hususunda pek çok gelişmenin yaşanacağı öngörülüyor.