Gazze’de ‘Acem’ oyunu

7 Ekim’de Kassam Tugayları’nın işgal bölgesine düzenlediği saldırılar sonrasında İsrail Gazze’ye insanlık dışı bir saldırı başlattı.

Yaklaşık 45 gündür dünya kamuoyunun en önemli gündem maddesi olan bu saldırılarda İran’ın “sözde” İsrail karşıtı tutumu dikkat çekiyor.

İran’ın İsrail-Filistin meselesindeki tutumunu Diriliş Postası Yazarı Furkan Erten şu şekilde değerlendirdi:

“İran’ın Hamas’a sağladığı maddi destek, Orta Doğu’daki siyasi denklemlerde önemli bir faktör. Bu ilişki, kamuoyunda sıklıkla tartışılsa da gerçekte Hamas’ın İran’a tam anlamıyla bağımlı olduğu iddiası yüzeysel bir yorumdan ibaret. İran’ın Gazze’ye yönelik yardımları, aylık cüzi miktarlarda olup iki taraf arasındaki ilişkiler oldukça karmaşık ve zaman zaman gergin bir hâl alıyor.”

Geçmişten günümüze ilişkilerin evrimi

İran’ın Gazze’yi Şiileştirme çalışmalarının altını çizen Gazeteci Furkan Erten;

“Bu ilişkinin soğukluğu, 2010’lara dayanıyor ve İran’ın Gazze’deki Şiileştirme çabalarıyla bağlantılı. İran, Irak ve Suriye’de mezhep dönüşümüne silah gücüyle yön verirken Gazze’de de Hamas’a maddi yardımlar yaparak aynı stratejiyi uygulamaya çalıştı. Ancak Hamas, sürekli olarak İran’ın Şii camileri inşa etme ve mollalar aracılığıyla eğitim verme tekliflerini reddetti. Hamas’ın bu kararlı duruşu, Gazze’de Şii etkisinin yayılmasını engelledi.” dedi.

Sabirin hareketi ve Hamas’ın cevabı

Sabirin hareketinin önemine değinen Furkan Erten;

“2014’te İran’ın desteğiyle ortaya çıkan Sabirin Hareketi, Filistin İslami Cihat Hareketi’nden ayrılan bazı kişiler tarafından kuruldu. İran, Hamas’a maddi desteği keserek Sabirin Hareketi’ni güçlendirmeye çalıştı. Fakat Hamas, Gazze’de tek hâkim güç olarak kaldı ve Sabirin’in yükselişini engelledi. Hamas’ın bu başarısı, İsrail ambargosuna direnme gücünü ve Gazze’deki Şiileşme projesini engelleme kapasitesini gözler önüne serdi.” ifadelerini kullandı.

İran-Hamas ilişkilerindeki son dönem gerilimleri

İran-Hamas ilişkisinde son dönemde yaşananları anlatan Erten;

“En çarpıcı gelişme ise “Aksa Tufanı” operasyonu sırasında yaşandı. İran, operasyonun başlamasından yarım saat sonra haberdar edildi ve Hamas’ın bu bağımsız hareketi İranlı yetkilileri oldukça rahatsız etti. İran’ın bu duruma tepkisi, Hamas’a “Bu savaşta yokuz.” şeklinde bir mesaj göndermek oldu.” diye konuştu.

Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniyye’nin tutumu

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniyye’nin tutumunu değerlendiren Furkan Erten;

“2020’de gerçekleşen bir istişare toplantısında Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniyye, İran’dan alınan yardımın Hamas’ı İran’ın kontrolünde bir grup hâline getirmediğini vurguladı. Haniyye, aldıkları desteğin Hamas’a herhangi bir politika dayatmasına izin vermediğini belirtti, böylece Hamas’ın bağımsız politika yürütme iradesini koruduğunu gösterdi.” dedi.

İran-Hamas ilişkilerinin geleceğini değerlendiren Gazeteci Furkan Erten son olarak şu ifadeleri kullandı:

“İran ve Hamas arasındaki ilişkiler, bölgesel güç dengelerini belirleyen karmaşık ve gergin bir yapıya sahip. İran’ın Gazze’deki etkisinin sınırları ve Hamas’ın bağımsız politika yürütme çabası, Orta Doğu siyasetinde dikkate değer bir dinamik oluşturuyor. İki taraf arasındaki bu gergin ama stratejik ilişki, gelecekte bölgenin siyasi haritasını şekillendirmede önemli bir rol oynayabilir.”