İran ve Çin arasında imzalanan 25 yıllık anlaşmanın içeriğine dair söylentiler devam ediyor.
SCMP adlı sitenin haberine göre Tahran yönetimi Çin’den 36 adet J-10C savaş uçağı satın almak istiyor. Ancak İran’ın nakit sıkıntı yaşadığı ve bunun için Pekin yönetimine ödemeyi ”petrol veya doğalgaz” ile yapmak istediği belirtildi. Pekin merkezli Yuan Wang düşünce kuruluşunda araştırmacı olan Zhou Chenming, İran’ın resmî para birimi riyalinin keskin bir düşüş yaşadığını vurgulayarak, “En önemli sorun İran’ın Çin’e nakit olarak dolar veya euro ödeyememesi. Bu yüzden İran petrol ve doğal gazı silah alışverişinde kullanmayı tercih etmelidir.” dedi. Chenming Çin’in son yıllarda enerji rezervi biriktirdiğini ve bundan dolayı Pekin yönetiminin petrole karşılık J-C10 takasına sıcak bakmadığını da ekledi.
Askerî uzman Ni Lexiong, Çin’in ABD ile 2018’de başlayan ticaret savaşına dikkat çekip devam eden Covid-19 salgınından sonra kendi ekonomik düşüncelerine öncelik vermesi gerektiğini belirterek, İran’a savaş uçağı satma fikrinin ABD ve İsrail’deki yankılarının da hesap edilmesi gerektiğini vurguladı. Ni Lexiong, ”Bir ekonomik krizle uğraşırken daha fazla nakit ve yabancı para bulundurmak her zaman en önemli önceliktir. Petrol ve gaz fiyatlarının gün geçtikçe düşmesiyle Çin, çok fazla ham petrole ihtiyaç duymuyor. Pekin yönetiminin İran’a bu tarz silahları verme yükümlülüğü bulunmuyor. Çin’in Tahran’a daha ucuz bir silah anlaşması teklif etmesi durumunda ABD ve İsrail’in ne tepki vereceği hesaplanmalıdır.” ifadelerini kullandı.
Bazı kaynaklara göre ise İran, 36 adet J-10C savaş uçağının maliyetini, 2020 yılında Katar’dan aldığı 3 milyar dolarlık yardım paketi ile karşılamayı düşünüyor.
Geçtiğimiz günlerde İran’ın sadece Çin’in J-10C’leri ile değil Rus üretimi SU-35, MIG-35 ve SU-30SM savaş uçakları ile de ilgilendiği iddia edilmişti.
İran medyası ise söz konusu durumun İran ve Çin arasında imzalanan 25 yıllık anlaşmanın bir parçası olduğunu belirtiyor. Buna göre Pekin yönetimi petrol karşılığında savaş uçağı takasını anlaşmaya göre kabul etmiş bulunuyor.
İran’a yönelik Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) tarafından 2007 yılından beri uygulanan silah ambargosu 18 Ekim 2020 tarihi itibarıyla ABD’nin yoğun diplomatik çabalarına rağmen sona ermiş ve İran Dışişleri Bakanlığı konuyla ilgili olarak, “İran, bugün itibarıyla her türlü kaynaktan herhangi bir hukukî kısıtlama olmaksızın, yalnızca kendi savunma ihtiyaçları doğrultusunda gerekli silah ve teçhizatı tedarik edebilir ve kendi siyasetleri doğrultusunda savunma silahlarını ihraç edebilir.” açıklamasını yapmıştı.
Editör : SavunmaTR Haber Merkezi
