Suriye ve Türkiye sınırına yakınlığıyla PKK için “stratejik” bir konumda bulunan Sincar, Irak hükümeti ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında 9 Ekim’de imzalanan anlaşma nedeniyle gündemdeki yerini koruyor.
PKK’nın Sincar’daki varlığına son verilmesi maddesinin yer aldığı söz konusu anlaşma sonrası, örgütün bölgedeki kamplarını görüntülenmişti.
Görüntüler, anlaşmaya rağmen örgütün bölgedeki varlığının sürdüğünü gözler önüne sermişti.
Örgüt, DEAŞ’ı bahane ederek bölgeye konuşlandı
Sincar’da terör örgütü DEAŞ’ın 3 Ağustos 2014’teki saldırısı öncesi yaklaşık 300 bin kişinin yaşadığı tahmin edilirken, bu nüfusun üçte ikisini Ezidilerin, diğer bölümünü ise Sünni Kürtler ve Arapların oluşturduğu belirtiliyor.
PKK ilk olarak, DEAŞ’ın Ezidilerin çoğunlukta yaşadığı Sincar ilçesine yaptığı saldırıyı bahane ederek bölgede konuşlanmaya başladı. 2014 sonrası ise Suriye ve Kandil’den getirdiği militanlarla başta Sincar Dağı olmak üzere birçok bölgede varlık göstermeyi sürdürdü.
PKK, bölgedeki güç boşluğundan yararlandı
Bölgedeki güç boşluğundan faydalanan PKK, Ocak 2015’te Sincar’da “kanton” ilan ettiğini duyurdu. Bölgede kurduğu sözde halk meclisleriyle siyasi örgütlenme içine girerek yerel yönetimi ele geçirme girişimlerinde bulundu.
Peşmerge güçlerinin Kasım 2015’te Sincar ilçe merkezi ve çevresini DEAŞ’tan geri almasına rağmen PKK’nın bölgedeki faaliyetleri devam etti. Bölgeye getirdiği militanlar için kamplar inşa eden örgüt, kaçırdığı Ezidi çocukları da bu kamplarda silahaltına aldı.
Peşmerge, Irak merkezi hükümetine bağlı güçlerin Ekim 2017’de Sincar’a konuşlanması sonrası bölgeden çekildi. PKK da DEAŞ’ın 2014’te Sincar’a düzenlediği saldırıyı bahane etmeyi sürdürerek bölgedeki faaliyetlerini genişletti.
Sincar’da keyfi şekilde kurduğu kontrol noktaları ve gözlem kuleleriyle bölgenin güvenliğini ele geçiren PKK, burada üzerinde “Asayiş” yazan pikap araçlarla rahat bir şekilde devriye geziyor.
Sincar’ın stratejik konumu
Musul kent merkezinden yaklaşık 120 kilometre mesafedeki Sincar, Suriye sınırına çok yakın olmasının yanı sıra aynı zamanda Türkiye’ye de yakın bir konumda bulunuyor.
Bölgenin arazi koşullarının engebeli olmamasından dolayı mevcut kara yollarından hem Suriye hem de Türkiye sınırına rahatlıkla ulaşılabiliyor.
Örgüt, Sincar’daki varlığı üzerinden, Suriye’nin kuzeyindeki YPG/PKK ile Irak’ın kuzeyindeki Kandil bölgesi arasında doğrudan bir koridor oluşturmayı amaçlıyor.
PKK, Ezidilerin evlerine geri dönüşünü engelliyor
DEAŞ’ın saldırısı sonrası Ezidilerin birçoğu evlerini terk edip başta IKBY olmak üzere Türkiye’ye ve çok az bir kısmı da Suriye’ye kaçmak zorunda kaldı.
Yaklaşık 15 ay boyunca DEAŞ’ın ilçeyi elinde tutmasından sonra, Kasım 2015’te bölgede kontrol tamamen sağlandı.
Peşmerge güçlerinin, Sincar’da kontrolü sağlamasına rağmen birçok Ezidi terör örgütü PKK’nın engeline takılarak evine dönemedi.
Ezidiler, PKK’nın Sincar’ın yeniden inşasının önünde engel teşkil ettiğini belirterek, her fırsatta örgütün Sincar’dan derhal çekilmesi çağrısında bulunuyor.
IKBY yetkilileri ise PKK’nın bölgedeki varlığından dolayı Ezidilerin evlerine geri dönemediği ve bölgenin yeniden inşasının engellendiği eleştirilerini getiriyor.
Bağdat ile Erbil arasında imzalanan Sincar anlaşması
AA muhabirinin ulaştığı Bağdat ile Erbil arasında 9 Ekim’de imzalanan anlaşma metnine göre, Sincar’da ilçe kaymakamı ve diğer idari birimler için yeni atamalar gerçekleştirilecek.
Sincar içindeki güvenliğin sağlanması ise Sincar polis güçleri, Ulusal Güvenlik Müsteşarlığı ve Ulusal İstihbarat Servisi tarafından IKBY güçleriyle koordinasyonlu şekilde yürütülecek.
Yasal olmayan tüm silahlı yapıların ilçe dışına çıkarılmasını da öngören anlaşma doğrultusunda, IKBY ile iş birliği kapsamında 2 bin 500 güvenlik unsuru için atama yapılacak.
“PKK’nın varlığı sonlandırılacak”
Anlaşmada, “PKK’nın Sincar ve çevresindeki bölgelerde varlığı sonlandırılacak. PKK ve ona bağlı tüm yapıların bölgede hiçbir rolü olmayacak.” maddesi de yer aldı.
Anlaşma kapsamında ayrıca, Sincar’ın güvenlik ve idari yönetiminin gözden geçirilmesi ve yeniden imarı için Bağdat ile IKBY arasında ortak komite kurulması kararlaştırıldı.
Sincar’da varlık gösteren Haşdi Şabi güçlerinin de ilçe dışına çıkarılacağı ifade ediliyor.
Bağdat ile Erbil arasında statüsü tartışmalı bölgelerden biri olarak bilinen ve terör örgütü PKK’nın varlık gösterdiği Sincar’daki sorunların çözümüyle ilgili 9 Ekim’de başkent Bağdat’ta yapılan toplantıda anlaşmaya varıldığı duyurulmuştu.
Irak Başbakanı Mustafa el-Kazımi’nin liderliğinde yapılan toplantıya, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Irak Özel Temsilcisi Jeanine Hennis, IKBY heyeti ve Ezidi toplumu temsilcileri katılmıştı.
Irak Başbakanlık Sözcüsü Ahmed Molla Talal, toplantı sonrası yaptığı açıklamada, “Başbakan Kazımi’nin himayesinde, Sincar’da hükümetin kontrolünü güçlendirmek ve dışarıdan gelen grupların (terör örgütü PKK) gücünü kırmak için idari ve güvenlik açısından tarihi bir anlaşma yapıldı.” ifadelerini kullanmıştı.
Editör : SavunmaTR Haber Merkezi
