Mart ayı itibariyle birbirinin alt yapısını çökertmek için Rusya ve Ukrayna, balistik füze ve insansız hava araçlarıyla saldırılar düzenliyor.
Rusya’nın Odesa şehrine balistik füze fırlatmasının ardından, Ukrayna lideri Zelensky: ‘’katil Ruslara yanıt vereceğiz’’ dedi. Ukrayna Cumhurbaşkanı’nın açıklamalarının ardından Ukrayna ordusu, Rusya’nın sınırdaki kenti olan Belgorod’u vurdu. Ardından Samara bölgesindeki iki rafineriye İHA’lar saldırdı.
Rusya’da başkanlık seçimleri için çalışmalar devam ederken, Putin Belgorod saldırısından sonra intikam yemini etti. Olaydan 5 gün sonra Rusya tarafından Ukrayna’nın Harkiv, Zaporijya ve Krıvıy Rih şehirlerindeki hedeflere büyük ölçekli bir İHA ve füze saldırısı gerçekleştirdi. Gece boyunca devam eden saldırılarda, Hmelnitski, Odesa, Mıkolayiv, Vinnitsya, Kropıvnıtski, Lviv, Sumi, Poltava, Ivano-Frankivsk bölgelerinde hedefler vuruldu.
Bölgesel yetkililer şu ana kadar bildirilen kayıplar arasında en az beş kişinin öldüğünü ve 31 kişinin de yaralandığını söyledi. Enerji Bakanı Herman Halushchenko Facebook’ta yazdığı gönderide: “Düşman, son haftalarda Ukrayna enerji sektörüne yönelik en büyük saldırılardan birini başlattı’’ dedi.
Ülkenin devlet şirketi olan Ukrhidroenergo’nun 22 Mart’ta yaptığı açıklamaya göre, Ukrayna’nın en büyük hidroelektrik istasyonu olan Zaporijya’nın Dnipro Hidroelektrik Santrali (HES) saldırı sırasında vuruldu. Şirket, istasyonda yangın olduğunu bildirdi ancak barajda yıkılma tehdidinin olmadığını ve durumun kontrol altında olduğunu söyledi.
Ukrayna devlet enerji şirketi Ukrhidroenergo başkanı Ihor Syrota, Dnipro HES bünyesindeki istasyonlardan biri olan 2 Numaralı santralin kritik hasara uğradığını, 1 Numaralı santralin de çalışmadığını sözlerine ekledi.
Zaporijya Eyalet polisi, Rus saldırısının ardından Dnipro Barajı üzerindeki trafiğin durdurulduğunu açıkladı. Vali Ivan Fedorov, Rus füzesinin barajı hedef alması sonucu troleybüsün vurulduğunu ve 62 yaşındaki sürücüsünün ise hayatını kaybettiğini söyledi. Fedorov, troleybüste yolcu olmadığı için başka can kaybı yaşanmadığını da ekledi.
Rusya’nın saldırısına ilişkin detaylar gelmeye devam ederken, Başkan Zelensky, Telegram kanalı üzerinden yaptığı açıklamada: ‘’Dünya, Rus teröristlerin hedeflerini olabildiğince açık bir şekilde görüyor. Enerji santralleri ve enerji tedarik hatları, bir baraj, sıradan konutlar, hatta bir troleybüs” dedi. Başkan, Rusya’nın gece saldırısında Ukrayna’ya 60 adet Şahid tipi İHA ve çeşitli tiplerde yaklaşık 90 adet füze kullandığını belirtti.
Dnipro Nehri üzerinde yer alan Dnipro Barajı, 800 metre uzunluğunda ve yaklaşık 3,3 kilometreküp su rezervuarını barındırıyor. Geçtiğimiz yıl, Rus kuvvetleri Dnipro Barajı’nın hemen güneyindeki Kahkovka Barajını yok etmiş, imha olan baraj yüzünden güney Ukrayna’da büyük bir su baskını meydana gelmişti.
Ukrayna’da faaliyet gösteren en büyük özel Enerji şirketi DTEK’e göre, Ukrayna’nın Dnipropetrovsk bölgesinde 22 Mart tarihli Rus bombardımanının yol açtığı elektrik kesintileri nedeniyle, yeraltında mahsur kalan bin 60 civarı madenci tahliye edildi. Bölgede yaklaşık 70 bin kişinin elektriksiz kaldığı belirtiliyor.
Baraja yönelik saldırının ardından Ukrayna Enerji Bakanı German Galushchenko: ‘’Bugün Rusya, Ukrayna enerji sektörüne son zamanların en büyük saldırısını başlattı. Enerji üretim tesisleri, iletim ve dağıtım sistemleri zarar gördü. Amaç sadece zarar vermek değil, tüm enerji sistemini çökertmektir” dedi.
Ayrıca resmi kurumlar Ukrayna’daki bu saldırının da Zaporijya Nükleer Santrali için büyük bir tehlike oluşturduğunu ifade ediyor. Dnipro nehrindeki su seviyesinin düşmesi nedeniyle, Nükleer santraldeki soğutma sistemleri için gerekli olan su seviyesi kritik bir seviyede bulunuyor. Energoatom başkanı Petro Kotin: “Durum son derece tehlikeli ve acil duruma yol açma ihtimali taşıyor. Eğer yerel elektrik şebekesi ile son iletişim de kesilirse, Zaporijya Nükleer Santrali başka bir kesintiye uğrayacak” dedi.
Nükleer santral, şubat ayındaki saldırıların hedefi olmuş ve yedek elektrik hattı hasar almıştı. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) Genel Direktörü Rafael Mariano Grossi, tesis yakınındaki şiddetli çatışmaların nükleer güvenliğe ciddi tehditler oluşturduğu konusunda uyarılarda bulunmuştu.
Tarihte SSCB, Almanya’nın 1941 yılındaki saldırısından kısa bir sonra Almanların ilerleyişini durdurmak için Avrupa’nın en büyük barajı olan Dnipro HES barajını patlattı. Akabinde gerçekleşen sel baskını yüzünden bölgede yaşayan halk yine büyük zarar gördü. Ancak SSCB yönetimi, uzun süre barajı Almanların yıktığını söyledi.
Barajlara yönelik saldırılar, günümüzde dünya çapında kabul edilen bir savaş suçudur. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra yazılan Cenevre Sözleşmesi, barajlara yönelik saldırıları doğrudan kesin bir şekilde yasaklıyor.