Storm Shadow Seyir Füzesi
Storm Shadow, İngiliz-Fransız-İtalyan ortaklığı bir şirket olan MBDA’nın ürettiği bir seyir füzesidir. SCALP ismiyle de anılmaktadır.
1990’lı yılların sonlarında geliştirilmeye başlanan Storm Shadow, MBDA’nın havalimanı pistlerini vurmak için geliştirdiği Apache füzesi temele alınarak geliştirildi. Apache’den farklı 3 temel özelliği bulunuyor. Apache, parçacıklı mühimmat taşırken Storm Shadow harp başlığı taşıyor. Güdüm sistemlerinde GPS-INS haricinde görüntüleyici kızılötesi (IIR) ve arazi tarama sistemi (TERPROM) da eklenmiştir. Bunların yanında gövde tasarımında stealth karakteristiğine önem verilerek tasarlanmıştır.
Füze, hâlihazırda Tornado, Mirage 2000, Rafale ve Eurofighter Typhoon uçaklarından atılabiliyor. Bu uçakların haricinde Ukrayna’nın Su-24 uçaklarına entegre edilen füze, Ukrayna-Rusya savaşında da büyük rol oynadı.
Teknik özellikler
Füze 1300 kilogram ağırlığa sahip. Bunun yaklaşık 450 kilogramını harp başlığı oluşturuyor. 5,1 metre gövde uzunluğu, donanma versiyonda 6,5 metre olarak karşımıza çıkıyor. Mach 0,8 uçuş hızına, resmi bilgiye göre 250+ km menzile, resmi olmayan tahminlere göre ise yaklaşık 550 km menzile sahip. Tasarımın öne çıkan özelliği stealth gerekliliklerine uygun gövde geometrisine sahip olması. Katlanabilir kanatlar, füze uçaktan bırakıldıktan sonra açılıyor. Yine katlanabilir kuyruk kanatçıkları hem stabilizasyon hem de füzenin yönlendirmesinde görev alıyor. Füzenin ısıl izini düşürecek şekilde tasarlanan motor nozülü, hava savunma sistemleri için tespit etmeyi zorlaştırıyor. Gövdede kullanılan kompozit malzeme ve dış kaplama, radar sinyallerini sönümleme özelliğine sahip. Bu sayede füzenin stealth karakteristiği artıyor.
Storm Shadow varyantları
Black Shaheen
Fransa tarafından Birleşik Arap Emirlikleri’ne ihracat etmek için üretilen varyanttır. Füzenin menzil değeri Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi (MTCR) kurallarına uygun olarak yaklaşık olarak 290 km’ye düşürülmüştür.
MdCN
MBDA France tarafından savaş gemileri ve denizaltılarda kullanılmak üzere geliştirilen varyanttır. Dikey atış lançerlerinde kullanılabilecek şekilde geliştirilmiştir. Atış esnasında booster kullanarak ilk hızını ve irtifasını kazanıp daha sonra turbojet motoruyla uçuşunu gerçekleştirmektedir.
Kullanan ülkeler
Proje ortakları İngiltere, Fransa ve İtalya füzeyi envanterlerinde bulunduruyor. Mısır, Yunanistan ve Hindistan; Dassault Rafale alım paketlerine dahil olarak füzeyi temin ettiler. Birleşik Arap Emirlikleri, füzenin Black Shaheen ismindeki varyantını envanterinde bulunduruyor. Bu ülkelerin haricinde Katar ve Suudi Arabistan da füzeyi envanterlerinde bulunduruyor.
Rusya-Ukrayna savaşındaki rolü
Savaşın başlangıcından beri Avrupalı ülkeler her türlü araç, teçhizat ve mühimmatı Ukrayna’ya ücretsiz sağlamaya devam etti. Yardım paketlerinin kapsamında Fransa, İngiltere ve İtalya Ukrayna’ya Storm Shadow seyir füzesini sağladığını duyurdu. Fransa, bir süredir üretimi yapılmayan füzenin üretimine tekrar başlanacağını ve ilk etapta 40 adet füzenin Ukrayna’ya sağlanacağını belirtmişti.
Aşağıdaki resimde Fransa tarafından Ukrayna Hava Kuvvetleri’nin Su-24 savaş uçağına entegre edilen SCALP EG görüntüleniyor.
Medyada zaman zaman füzenin savaşta kullanımıyla ilgili her iki taraftan da görüntüler paylaşılıyor.
Rusya tarafında, füzenin S-400 hava savunma sistemiyle vurularak düşürüldüğüyle ilgili görüntüler paylaşılırken, Ukrayna tarafında füzenin S-400 tarafından algılanmadan uçuşuna devam ettiği görüntüleri ve hedeflerini vurdukları görüntüler paylaşılıyor.
Aşağıdaki videoda Rus hava savunma sistemi S-400 tarafından vurulan füzeler gösteriliyor. 10 ay önce paylaşılan videoda, en az 29 füzenin önlendiği belirtiliyor.
Bir başka videoda ise füze, yakalanmadan S-400 üzerinden alçak uçuş yaparken görüntüleniyor.
Bu görüntülerin haricinde, Eylül 2023’te Rus Donanmasına gerçekleştirilen saldırılarda, 10 adet Storm Shadow füzesiyle savaş gemilerinin vurulduğu belirtiliyor. Su-24 savaş uçağına entegre edilen füze Rus ordusuna karşı aktif kullanılıyor. Rus tarafı donanmaya yapılan saldırılarda gemilerin fazla zarar görmediğini ve tamir edilebileceğini iddia ederken, Batılı ve Ukraynalı kaynaklar vurulan gemilerin tamamen imha edildiğini belirtiyor.