Uzay rekabeti her geçen gün kendisini hissettirmeye devam ediyor. Soğuk Savaş döneminde beliren iki kutbun adeta yarış sahası haline gelen uzay; bugünlerde devletlerin güvenlik politikaları açısından son derece önemsedikleri, aynı zamanda ticari menfaatler de güttükleri bir alan haline geldi. Uzay, birkaç aktörün mercek altına aldığı bir alan olmaktan çıktı ve dünyadaki pek çok ülke için gözardı edilemez bir kategori oldu. Savunma sanayii gibi kilit konularda kabiliyetlerini geliştirmek için gece gündüz çalışan Türkiye Cumhuriyeti, uzay sahasına verdiği önemi Türkiye Uzay Ajansı’nın kurulumuyla göstermiş oldu. Bu bağlamda “Uzayda Var Olma” düsturuyla 13 Aralık 2018 tarihinde Türkiye Uzay Ajansı resmen kuruldu.
Türkiye’nin uzaya ilişkin faaliyetleri esasen 1933 yılında İstanbul Üniversitesi’nde astronomi bölümünün kurulmasıyla başlıyor denilebilir. Bu tarihten 1983’te İstanbul Teknik Üniversitesi’nde Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi’nin kurulmasına kadar çok fazla dişe dokunur bir faaliyet gösterilemediği görülür. Ancak Türkiye yavaş yavaş uydularını yörüngede konumlandırmaya başlar. 10 Ağustos 1994’te ilk TÜRKSAT haberleşme uydusu yörüngedeki yerini aldı. O günden bugüne çok fazla gelişim yaşandı. TÜRKSAT uydularının beşincisi TÜRKSAT 5A’nın 8 Ocak 2021’de yörüngeye yerleştirilmesinin yanı sıra; 24 Ocak tarihinde Türk milleti ASELSAT 3U uydusunun alçak dünya yörüngesine fırlatılmasına şahitlik etti.
Türkiye Uzay Ajansı’nın kurulmasıyla yapılan çalışmaların hız kazanması ve bu kuruluşun yenilikleri getirmesi hedeflendi. Türkiye Uzay Ajansı; uluslararası üyelikleri, Türk gençlerine yönelik çalışmaları, sosyal farkındalık çabaları ve elbette belirlenen Milli Uzay Programı’na ilişkin aktif çalışmalarıyla uzay alanında parlak bir geleceğin bizi karşılayacağını düşündürüyor diyebiliriz. “Uzayda İzi Olmayanın Dünyada Sözü Olmayacak” şiarıyla Türkiye’yi uzay alanında birinci lige çıkarılmasını sağlayacak Milli Uzay Programı 2 Şubat 2021 tarihinde açıklandı. Bu program kapsamında net ve gerçekçi hedeflerin belirlendiği görüldü.
Avrupa’da, ABD’de ve Rusya’da geniş yankı uyandıran Milli Uzay Programı ile önümüzdeki 10 yıl içerisinde aşağıda belirlenen misyonlar gerçekleştirilecek:
- Ay görevi: Cumhuriyet’in 100’ncü yılında uluslararası iş birliği ile yakın Dünya yörüngesinde ateşlenecek milli ve özgün hibrit roketle Ay’a sert iniş gerçekleştirilecek.
- Yerli uydu: Yeni nesil uydu geliştirme alanında dünya ile rekabet edebilecek ticari bir marka ortaya çıkarılacak.
- Bölgesel konumlama: Türkiye’ye ait bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi geliştirilecek.
- Uzay limanı: Uzaya erişimi sağlamak amacıyla bir uzay limanı işletmesi kurulacak.
- Uzay havası: Uzay havası veya meteorolojisi olarak tabir edilen alana yatırım yapılarak uzaydaki yetkinlik artırılacak.
- Uzay nesneleri: Türkiye, astronomik gözlemler ve uzay nesnelerinin yerden takibi konularında daha yetkin bir konuma getirilecek.
- Uzay sanayii: Uzay alanında sanayi kümelenmesi ile entegre çalışmalar yürütülecek.
- Uzay teknolojileri geliştirme bölgesi: ODTÜ ile birlikte yerli ve yabancı yatırımcılarla ev sahipliği yapacak bir uzay teknoloji geliştirme bölgesi kurulacak.
- Uzay farkındalığı: Uzay alanında etkin ve yetkin insan kaynağını geliştirmek amacıyla uzay farkındalığı oluşturulacak. Net olarak tanımlanmış alanlarda yüksek lisans ve doktora bursları verilecek. Ulusal, uluslararası yaz okulları, kurslar ve çalıştaylar organize edilecek.
- Türk astronot: Bir Türk vatandaşı, bilim misyonuya uzaya gönderilecek.
Uzay rekabetinin kızıştığı, uzayda askerileşme faaliyetlerinin hız kesmeden devam ettiği, neredeyse hiçbir ülkenin kartları açık oynamadığı bugünlerde; güvenlik meselesiyle doğrudan ilişkili olan uzayda aktif olma konusuna ilişkin Türkiye Uzay Ajansı’nın varlığı Türk milletine güven veriyor. Hedeflerde istikrarın ve yapılan bütün faaliyetlerde azmin ön planda olduğu nice yıllara erişilmesi dileğiyle… Türkiye Uzay Ajansı’nın yıldönümü kutlu olsun.
[wpcc-iframe allow=”accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture” allowfullscreen=”” height=”315″ src=”https://www.youtube.com/embed/TK9xDECkwWA” title=”YouTube video player” width=”560″]
Editör : SavunmaTR Haber Merkezi