Türkiye’den ara buluculuk hamlesi!
Rusya merkezli Novaya Gazetesi kaynakları, Türkiye’nin Rusya-Ukrayna arasındaki savaşı durdurmaya yönelik bir anlaşma teklifinde bulunduğunu ve anlaşma taslağına ulaştıklarını açıkladı.
Anlaşma taslağına erişimi olan bir kaynağa göre, teklif Cumhurbaşkanı Erdoğan aracılığıyla taraflara iletildi. Rusya ve Ukrayna taraflarının hâlihazırda anlaşmayı gözden geçirdiği belirtiliyor. Anlaşmanın, Avrupa’dan bazı ülkelerin ve Güney ülkelerinin desteğini kazanacağı tahmin ediliyor.
Anlaşma iki tarafın da çıkarları göz önünde bulundurularak ortak bir karara varıp ateşkesi sağlamayı amaçlıyor. Anlaşma maddelerinin, İstanbul’daki ilk barış görüşmelerinin belgelerine dayandığı ve Mayıs 2022’de hazırlanan belgelerden yazıların yeni anlaşmada da bulunduğu belirtiliyor.
Anlaşmada yer alan bazı ana maddelerin şu şekilde olduğu belirtiliyor:
- Savaş mevcut cephe hatlarında dondurulacak
- Tüm esirler kapsayan esir değişimleri yapılacak
- Rusya, Ukrayna’nın Avrupa Birliği üyeliğine karşı çıkmayacak
- 2040’ta Ukrayna dış politikasına yönelik ulusal bir referandum ve Rusya’nın ilhak ettiği bölgelerin akıbetine dair uluslararası denetimin gözü önünde referandumlar yapılacak
- Ukrayna 2040 yılına kadar tarafsız olarak kabul edilecek
- Tarafların birbirlerinin iç işlerine karışmaması ve hükümetlerin istikrarını bozacak faaliyetlerde bulunmaması sağlanacak
- Amerika ve Rusya arasında hiçbir koşulda nükleer silah kullanılmayacağına dair bir anlaşma yapılacak. Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması (START III), herhangi bir tarafın anlaşmadan tek taraflı çekilme imkanı olmaksızın yenilenecek ve devam ettirilecek.
Ukrayna tarafının 1991 sınırları konusundaki kararlılığından ötürü anlaşmaya yanaşmayacağı düşünülüyor. Ukrayna’nın 1991 sınırlarına geri dönülmesi şartı, anlaşmada bulunan referandum maddesiyle örtüşmediği için Ukrayna taraflarının anlaşamayacağı belirtiliyor. Rusya da bu tutumun devamlılığı hâlinde görüşmenin mümkün olmadığını söylüyor.
Bunun yanında Ukrayna tarafı herhangi bir anlaşma için Rus askerlerinin, Karadeniz birlikleri dahil, Ukrayna topraklarından çekilmesini şart koşuyor.