Ukrayna, Rusya’nın S-400’lerini imha etti!
17 Nisan gecesi, Kırım’da bulunan Canköy bölgesi yakınlarındaki 39. Rus Hava Kuvvetleri ve Rusya Hava Savunma Muhafız Ordusu’nun 4. Helikopter Alayı’na ait bir askeri havaalanı saldırıya uğradı.
İki adet ABD yapımı güdümlü uzun menzilli MGM-140 Ordu Taktik Füze Sistemi (ATACMS) balistik füzeleriyle gerçekleştirildiği bildirilen saldırı, birden fazla S-400 fırlatıcısının ve radarının imhası da dahil olmak üzere Rus hava savunma sistemlerine önemli hasar verdi.
Bölgeden alınan bilgilere göre, saldırılar yerel saatle 03:30 civarında başladı. Kiev’de gerçekleşen bu olaylar, gökyüzünü aydınlatan büyük patlamalarla ve geniş çaplı yıkımlarla sonuçlandı. VIIRS/Suomi NGS uydusu tarafından çekilen uydu görüntüleri, saldırıların vurduğu bölgelerde meydana gelen hasarın büyüklüğünü teyit ediyor.
Olay yerinden elde edilen ve sosyal medyada dolaşan fotoğraflar, saldırı sonrasında askeri havaalanını korumak için konumlandırılan hava savunma sistemlerinin yanmış kalıntılarını gözler önüne seriyor.
Canköy’deki havaalanı, Kırım’daki Rus askeri havacılık operasyonları için kritik bir merkez olarak işlev görmesiyle dikkat çekiyor. Havaalanında şu anda 4 adet Su-25 saldırı uçağı, gelişmiş bir S-400 Triumph hava savunma sistemi ve 2 adet Ka-52 Timsah helikopteri bu üste konuşlandırılmış durumda. Bunların yanı sıra, yaklaşık 10 adet Mi-8 helikopteri de üssü ana üs olarak kullanıyor. Ayrıca, bu üs çeşitli mühimmat ve füzeler için önemli bir depolama alanı görevi görüyor.
Gerçekleşen saldırının ardından, bölge yetkilileri durumu değerlendirmek ve bölgedeki personel ile varlıkların güvenliğini sağlamak amacıyla önlemler aldı.
Saldırıda kullanılmış olabilecek silahlarla ilgili olarak Ukrayna’dan gelen raporlar, Kamikaze insansız hava araçlarının (İHA) veya ATACMS küme füzelerinin tercih edilmiş olabileceğini öne sürüyor. ATACMS füzeleri, 165 km’lik bir menzile sahip olup, saldırının gerçekleştiği tahmin edilen yaklaşık 145 km mesafeden başarıyla hedeflerine ulaşabilecek kapasitededir.
Bu füzeler, hedef alınan noktaların doğruluğunu ve etkinliğini artırarak, stratejik askeri altyapıya önemli zararlar verebilir. Kamikaze İHA’lar ise, doğrudan hedefe yönlendirilerek kendini imha edebilen, özellikle sabit veya yavaş hareket eden hedeflere karşı etkili olan silahlardır. Bu tür silahlar, modern savaş alanında giderek daha fazla kullanılmakta ve stratejik hedeflere yönelik hassas vuruşlar yapma kapasitesiyle ön plana çıkmaktadır.
Rus hava savunma varlıklarının imha edilmesi, Kırım’daki Kremlin güçleri için önemli bir güç kaybı anlamına gelmektedir. Özellikle, hava savunma sistemlerinin devre dışı bırakılması, sadece askeri sahadaki üstünlüğü değil, aynı zamanda teknolojik ve taktiksel yeteneklerin entegrasyonunu da vurgulamaktadır.
Ukrayna daha önce de S-400 imha etmişti
Ukrayna’nın daha önce de Rusya’nın karadan havaya savunma sistemi S-400’leri imha ettiği öne sürülmüştü. İngiltere Savunma Bakanlığı ve İngiliz İstihbaratı başta olmak üzere birçok kaynak, 2023 yılı boyunca da Ukrayna’nın birden fazla kez Rus uzun menzilli hava savunma sistemini imha ettiğini iddia etmişti.
Doğrulanmamış raporlar, Ukrayna’nın Rus sistemlerine saldırmak için o dönemde de ABD tarafından sağlanan ATACMS’yi kullandığını öne sürmüştü.
Moskova yönetimi ise iddialar karşısında doğrudan yorum yapmamıştı.
S-400 hava savunma sistemleri
Rusya’nın S-400 Triumf hava savunma sistemi, dünya çapında en gelişmiş füze savunma sistemlerinden biri olarak tanınır. Bu sistem, 600 kilometre mesafeye kadar 300 hedefi aynı anda izleyebilmesiyle bilinen son teknoloji bir radar sistemine sahiptir. Bu özellik, erken tehdit algılama ve önleme konusunda son derece etkilidir ve Rus hava sahasının korunmasını önemli ölçüde artırır.
S-400 sistemleri, 400 kilometreye kadar uzaklıktaki hedeflere angaje olma yeteneği ile savunma menzilini genişletir. Bu geniş menzil, sistem sayesinde Rusya’nın hava savunmasının kapsamını büyük ölçüde artırmaktadır.
Ayrıca, S-400’ün hızlı mobilizasyon kapasitesi de onun taktiksel değerini artırır. Sistem, stratejik olarak çeşitli konumlara çevik bir şekilde yerleştirilebilir, bu da ani veya öngörülemeyen tehditlere karşı etkili bir yanıt verilmesini sağlar. Bu hareket kabiliyeti, düşmanların sistemi başarıyla hedef almasını zorlaştırarak, S-400’ü stratejik bir savunma varlığı haline getirir.
S-400 ve ATACMS
Kâğıt üzerinde, S-400 hava savunma sisteminin özellikleri, ATACMS füzesini engelleme konusunda teorik bir üstünlük sağlıyor gibi görünse de, pratikte durum farklı olabilir. S-400’ün geniş menzili ve üstün izleme yetenekleri, teoride bu tür bir füzeyi tespit etmekte ve angaje etmekte etkili olabilir. Ayrıca, S-400’ün en yüksek önleme hızı saniyede 4,8 kilometre olarak belirtilmiş olup, ATACMS’nin maksimum hızını belirgin bir şekilde aşmaktadır.
Ancak ATACMS’nin durdurulması, göründüğü kadar kolay değildir. Bu füze, son derece çevik ve hızlı olduğundan, doğru bir şekilde takip edilmesi ve yok edilmesi zorluklar içerebilir. ATACMS’nin nispeten kısa uçuş süresi de, S-400 sisteminin füzeyi tespit etme ve etkili bir şekilde önleme şansını sınırlayabilmektedir.
S-400 sisteminin ATACMS’ye karşı başarısı, yalnızca teknik yeteneklerine değil, kullanılan savaş stratejileri ve taktiklerine de bağlı olacaktır. Örneğin, elektronik harp uygulamaları veya tuzak füzelerin konuşlandırılması, S-400’ün hedef takibini zorlaştırabilmektedir. Dolayısıyla teoride, S-400’ün ATACMS’yi başarıyla engelleme şansı yüksek olsa da, bu durum kesin bir başarı garantisi taşımamakta ve gerçek dünya koşullarında farklı sonuçlar ortaya çıkarabilmektedir.