Yunanistan’daki Türk varlığı her geçen gün, gün yüzüne çıkıyor.
Halkidiki Yarımadası’ndaki Simantra köyünde (Osmanlı dönemindeki adıyla Gargara) 5 ay önceki spor salonu inşası için kazılan temelde Osmanlı dönemine ait 201 kişilik bir mezarlık ortaya çıkmıştı. Ardından naaşlar Türk yerel makamlarına haber verilmeden Halkidiki ve Aynaroz Eski Eserler Dairesi’nin deposunda korumaya alınmıştı.
Konuyu haber alan İstanbul’daki Lozan Mübadilleri Derneği; Dışişleri Bakanlığı’na durumu iletti ve köyün bağlı bulunduğu Propontida Belediyesi ile de temasa geçti. Ankara, eş zamanlı diplomatik girişimle tepki göstermişti. Mübadillerin ve vakfın tek talebi, naaşların yapılacak bir anıt mezara İslamî usullere göre defnedilmesi oldu.
Propontida Belediyesi onayladı
Yapılan girişimler sonucu Propontida Belediyesi anıt mezarın yapılmasını, naaşların İslamî usullere göre defnedilmesini onayladı. Belediye Başkanı Emmanoil Karras da mübadillere ve Lozan Mübadilleri Derneği’ne resmî bir yazı göndererek kararı bildirdi.
“Büyüklerimizi köyde bıraktık”
Mübadele döneminde babaannesi ve dedesi Gargara köyünden Antalya’ya göç eden mimar Şeyda Güvenç Duran, defin kararının Propontida Belediye Başkanı Emmanoil Karras tarafından kendilerine resmî yazıyla bildirildiğini belirterek şu açıklamayı yaptı:
“Mübadele ile Antalya’ya geldiklerinde babaannem 6, dedem 17 yaşındaymış. Her ne kadar geçmişlerinde bahsetmeyi sevmeseler de ‘Büyüklerimizi köyde bıraktık.’ der, üzülürlerdi. Bu hikayelerle büyüyen her mübadil torunu, her iki taraf içinde de geçerli aslında bir yarım kalmışlık hisseder. Bizim için de öyleydi. Ailemizden köyümüze gidenler oldu, mezarlarımızın yerini soranlar oldu ama yoktu. Tüm bu 3 ay boyunca haberler, yazışmalar, dertlenmeler 2 hafta önce köyümüz Gargara, şimdiki adıyla Simantra’nın bağlı bulunduğu Neprontida Belediye Başkanı Sayın Emanuel Kara’dan gelen bir mektupla son buldu aslında. Bizler Antalya’da yaşayan Güvenç, Apa ve Gündoğar aileleri, Gargara’dan mübadeleye tabi tutulan 160 aileden birkaçıyız aslında. Ama biz inanıyoruz ki çocuklar ve torunlar olarak derdimizi doğru dile getirmemiz olumlu ve hızlı bir sonuç getirdi. Her mübadil ayrılığın ve ayrılmanın verdiği hüzünle yarım hisseder. Sanki biz şimdi tamamlandık. Gargara köyünde 500 yıla yakın yaşamış atalarımızdan hiçbir iz yok ama artık ölülerimizin yeri belli.”
Eski adı Gargara olan Simantra köyünde, Osmanlı zamanında yaklaşık 160 Türk aile yaşıyordu. Gargara’da yaşayan aileler Lozan Mübadelesi ile 1924 yılında Türkiye’ye gelmiş, Gargara’ya ise çoğu Erdek ve Kapadokya’dan Rum göçmenler yerleştirilmişti.
Editör : SavunmaTR Haber Merkezi
